Tôi bối rối né tránh, bà ta phát hiện tôi đang nhìn Trần Tả. Tôi lại thấy nụ cười trào lộng hôm họp mặt ở Đại sứ quán Pháp. Khi bà ta hỏi, Cô là bạn gái của anh Bob à? Tôi hiểu, bà ta muốn giới thiệu thân phận của tôi cho Trần Tả biết tôi là bạn gái của Bob.
Bob 44
Đầu tiên đi qua khu văn phòng mở, rộng chừng bốn trăm mét vuông, nhân viên như những con sên làm việc trong những ngăn riêng. Đi chừng ba phút, cô thư ký giúp chúng tôi đẩy cánh cửa sáng loáng.
Trần Tả ngồi kia, không đứng dậy.
Bob lập tức nghĩ đến tấm ảnh Trần Tả chụp chung với Thẩm Xán. Người thật và hình torng ảnh không khác nhau bao nhiêu. Bob nghĩ bụng, anh ta không đứng dậy cũng là bình thường. Anh ta là một nhân vật lớn, là người thành công trong lĩnh vực kinh doanh địa ốc, là nhà tài trợ nổi tiếng, tức là, có thể là cây thông Noel của trẻ em nghèo. Nói chính xác hơn, là ngày Noel hoặc Ông già Noel.
Trần tả không những không đứng dậy, thậm chí cũng không mỉm cười. Trên cái bàn trước mặt anh là cốc sứ trắng đựng hồng trà, sau lưng anh là cây cảnh xanh tốt và bức tường cẩm thạch xanh.
Bob và Mạch kẻ trước người sau đi về phía Trần Tả, chú ý đến Thẩm Xán bên cạnh. Chị ta mặc cái váy màu vàng nhạt, ra dáng lãnh đạo. Vừa trông thấy Bob, chị ta tươi cười đi tới. Với Bob hôm nay, cái cười của chị ta là ân sủng và chỗ dựa của ý trời. Nhưng chị ta lập tức trông thấy Mạch đi bên cạnh anh.
Bob bước đi, chân anh bắt đầu không ổn định. Anh cố làm ra vẻ tự nhiên và từ tốn lịch sự, nhưng cảm thấy đất dưới chân không bằng phẳng, cho dù đấy là sàn nhà giống như của khách sạn năm sao.
Bob đến trước mặt hai người, Trần tả vẫn không đứng lên. Anh ta ngồi kia, như không để ý, vẫn xem tờ giấy để chếch trước mặt.
Tờ giấy trắng khiến tim Bob phải đập mạnh, bởi đấy là bản dự toán cho phim “Phố Trường An”. Bob không biết Mạch đứng sau lưng mình nghĩ gì. Anh cũng không trông thấy vẻ mặt của Mạch. Về sau, Mạch nói với anh, lúc ấy cô không căng thẳng chút nào, vì xưa nay cô không hề hy vọng ở một con người như Trần Tả. Bởi cô hiểu, thời đại của Bob chỉ mất một trăm đồng ngủ với gái làm tiền – liệu đây có thể gọi là “thời đại bắn pháo” – người con gái thông qua nhan sắc của mình để chấp nhận những anh có tiền, có nhiều tiền, là không thể. Cho nên, Mạch nói không căng thẳng, người vô sản không sợ gì, lúc ấy cô chỉ nghĩ đến Thẩm Xán.
Bob không đồng ý với lối nói của Mạch. Anh cho rằng cô nói dối, vì anh không tin ở con gái, nhất là những cô gái trí thức như Mạch quên mất mình là nữ, nhưng khi giao tiếp với nam giới, phải chăng họ không lợi dụng đặc điểm giới tính của mình hay sao? Đấy là lời nói dối, Bob không tin.
Tất nhiên, ngay lúc ấy, tờ giấy trắng làm anh nghẹt thở. Đấy là tờ giấy mà anh và Kha đã thảo luận mất mấy tiếng đồng hồ, do Bob trao cho Thẩm Xán. Lúc ấy Kha nói, Xem ra, chị ấy thích anh, ôi, nếu có ngày mọi người phát hiện, vốn của “Phố Trường An” là do một anh đi bán dâm mà có. Vậy những người sau chúng ta, nhất là những người làm nghiên cứu sinh tiến sĩ sẽ nói gì với các vị giáo sư hướng dẫn?
Lúc Bob đến trước cái bàn, không ngờ Trần Tả đứng bật dậy. Bob giật mình, nghĩ rằng anh ta sẽ đánh mình.
Trần Tả đưa tay ra, Tôi rất thích cái tên “Phố Trường An”, nhưng không thích câu chuyện này.
Lúc bắt tay Trần Tả, Bob nghĩ, dù sao thì lúc ấy anh ta không nhìn Mạch, anh không ngờ sau đấy, Trần Tả và Mạch được đẩy đến tột cùng.
Trần tả thay đổi cuộc sống của anh và Mạch.
***
Về sau, Bob nhiều lần nhớ lại những tình tiết của ngày hôm đó. Anh không thể nào ngờ, hoặc nói anh không hề phát hiện người mà Trần Tả chú ý hôm ý hôm ấy chính là Mạch mà không phải là anh – Bob tài năng. Nhưng lúc ấy Bob nghĩ, hôm nay Thẩm Xán trông thấy bạn gái của mình, bà ta có phấn khởi không? Nhưng anh không dám nhìn Thẩm Xán.
Trần Tả không nhìn Mạch, anh chỉ bàn chuyện “Phố Trường An”. Bob nghĩ, xem ra anhta đã đọc thật, không phải giả vờ. Bởi câu chuyện “Phố Trường An” không có gì đáng đọc, có thể Kha đã nhìn ra điểm này. Nhưng Trần Tả đọc được cả những tình tiết trong đó, thậm chí anh đề cập đến chi tiết khi nam nhân vật chính đến cái biệt thự của một người giàu có, để giữ thể diện, lúc xuống taxi, nhân vật này bối rối lau đôi giày không quá bẩn. Chú ý đến chi tiết ấy chứng tỏ anh là một người vĩ đại.
Bob nghĩ, chú ý đến từng chi tiết có thể là một người vĩ đại, nhưng anh chưa bao giờ nghĩ, một người giàu có lại chú ý từng chi tiết nhỏ.
Cho nên Bob không biết Trần Tả đã chú ý đến Mạch. Mắt anh ta như nhìn đi chỗ khác, nhưng anh ta đã nhìn rõ Mạch. Trần Tả hỏi, Các vị uống gì? Bob không biết tại sao trước mặt một nam một nữ câu hỏi “muốn uống gì” cũng làm cho mình đỏ mặt, căng thẳng?
Anh không biết mình nên uống gì.
Vẫn là Thẩm Xán nói, Cà phê ở đây ngon lắm, uống cà phê nhé.
Sau đấy Thẩm Xán hỏi Mạch muốn uống gì? Đây là lần đầu tiên chị nhìn Mạch, vẻ mặt tươi cười.
Mạch ngớ ra, cô không nhìn Thẩm Xán mà nhìn vào một điểm nào đó trước mặt, nói, Cho tôi một ly cà phê Italia.
Không biết vì một nguyên nhân nào để Mạch đòi uống cà phê Italia, khiến Bob phải xấu hổ.
Tại sao? Bob tự hỏi, anh nghĩ đi nghĩ lại, cảm thấy vì Mạch mất tự nhiên, cô muốn lấy cá tính của mình để che đậy sự mất tự nhiên và không quen biết nơi này, hay là với một phương thức nào đấy để đối chọi với Thẩm Xán? Anh chú ý mặt Bob đỏ bừng.
Thẩm Xán nhìn Bob, chị mỉm cười rất tự nhiên, tưởng như vừa được phục hồi sau cuộc tấn công bất ngờ. Chị không ngờ Bob đưa bạn gái đến, khiến tâm trạng Bob tốt hơn.
Thẩm Xán nói, đừng gạt bọt ở trên, cứ để đấy, anh uống sẽ có cảm giác hơn.
Bob nghe theo lời khuyên của Thẩm Xán, không gạt bỏ lớp bọt trên ly cà phê, nhưng cái từ “cảm giác” lại làm anh thấy hợp khẩu vị. Từ sau những năm tám mươi, chị em phụ nữ văn mình thường dùng từ “cảm giác” để vẽ lên những bức tranh không ra hình thù gì. Anh chú ý đến Mạch yêu cầu một ly cà phê Italia cũng là một thứ “cảm giác”. Đấy là một cái ly nhỏ, bên trong không có bọt, nguội lạnh, có thể soi gương. Mạch nâng ly cà phê lên, nhấp một ngụm nhỏ, khi cô đặt ly xuống, tưởng như không chú ý gì đến ly cà phê, cô chỉ lắng nghe tiếng nhạc bao trùm đại sảnh, rất chăm chú nghe.
Bỗng Thẩm Xán hỏi, Cô là bạn gái của Bob đấy à? Cô còn trẻ, nghe nói cô là một phóng viên? Cô đã từng viết cả cho ông Trương Nghệ Mưu? Có thể cho tôi một tấm danh thiếp được không?
Mạch lấy ra hai tấm danh thiếp, một đưa cho Thẩm Xán, một đưa cho Trần tả.
Ngay lúc ấy Bob không biết, tấm danh thiếp này để Trần Tả sau đấy thoải mái liên hệ với Mạch, đồng thời vào lúc thích hợp, anh có thể cùng Mạch bàn luận về văn học, nghệ thuật.
Mạch 43
Cách chỗ chúng tôi chừng bốn, năm thước có một chậu hoa đón xuân. Nắng từ một bên Trần Tả chênh chếch chiếu vào, bóng anh trùm lên chậu hoa. Tôi nhìn những cách hoa vàng, nghĩ bụng, hôm nay tôi phải cho cái bà Xán kai biết tôi là bạn gái của Bob.
Tôi hai mươi sáu tuổi. Trẻ hơn Thẩm Xán, tôi đến để bà ta biết tôi trẻ thế nào. Tuổi trẻ không thể mua được bằng tiền, tuổi trẻ canh giữ cành cây của chim muông, luôn luôn có đàn ông đến đậu. Tôi mặc áo len trắng cổ tròn, để hở cái cổ cao của tôi. Thẩm Xán một cái áo len màu vàng cổ khoét thật trễ để thập thò bầu vú. Mặt bôi kem bóng nhẫy, thoáng nhìn cũng đủ thấy đấy là loại kem mấy nghìn đồng một lọ, nhập khẩu từ Mỹ.
Trần tả như không ngồi trong sofa mà chìm trong đống bùn. Anh đang hút thuốc. Qua làn khói, tôi phát hiện ra đây là một người đàn ông đẹp trai, không ngờ là một thương nhân, nhất là thương nhân thành đạt lại có thể đạt tiêu chí đàn ông đến vậy. Bất giác tôi nhìn anh ta, nhưng lại đụng ánh mắt Thẩm Xán.
Tôi bối rối né tránh, bà ta phát hiện tôi đang nhìn Trần Tả. Tôi lại thấy nụ cười trào lộng hôm họp mặt ở Đại sứ quán Pháp. Khi bà ta hỏi, Cô là bạn gái của anh Bob à? Tôi hiểu, bà ta muốn giới thiệu thân phận của tôi cho Trần Tả biết tôi là bạn gái của Bob. Khi bà ta nói, cô còn viết về Trương Nghệ Mưu, tôi biết chắc chắn bà ta nhận ra tôi là một phóng viên của tờ báo giải trí lá cải ở buổi tối hôm họp mặt. Tuy bà ta mỉm cười, cái cười giả dối, chỉ có lớp kem bóng nhẫy trên mặt bà ta là thật. Ánh mắt bà ta nói với tôi Trương Nghệ Mưu là thứ rác rưởi, người viết bài cho Trương Nghệ Mưu là rác trong đống rác.
Trần Tả nhìn tôi trao danh thiếp, hỏi, Tại sao câu chuyện này lại gọi là “Phố Trường An”?
Tôi định lên tiếng thì đã nghe Bob nói, Tôi muốn hiểu trạng thái của một nhóm người nào đó.
Một nhóm người? Nhóm người nào?
Những người như chúng ta.
Các anh? Các anh cho rằng mình là những người thế nào?
Trần Tả ngước lên, nhìn tôi rồi nhìn Bob. Tôi nghĩ, một người đàn ông rất chuẩn, có tiền, có trí tuệ, người đàn ông như vậy có phải là người không? Thẩm Xán ngồi bên cạnh cầm bản kế hoạch để trên mặt bàn lên xem.
Bob trả lời Trần Tả, giọng nói nhỏ lại.
Chúng tôi... chúng tôi, chúng tôi có phải loại người bị đẩy ra ngoài lề không?
Đẩy ra ngoài lề? Các anh từng là trung tâm của thế giới chưa?
Bob đỏ mặt. Đúng vậy, họ chưa bao giờ là trung tâm của thế giới, vậy thì cái gọi là đẩy ra ngoài lề là thế nào?
Tôi nhìn Bob, anh đang suy tư. Lúc này Bob đang căng thẳng so với Trần Tả, anh ta vừa kém trí tuệ vừa không thành thật. Một người muốn móc tiền trong túi người kai ra để bỏ vào túi mình, là không thể thành thật và trí tuệ rồi.
Nghĩ đến đây, tôi bắt đầu thương hại cho Bob.
Bob nói, Những người như chúng tôi chưa bao giờ là trung tâm, nhưng đã từng có lúc như thế. Một bọn người văn minh làm trung tâm, được quần chúng nhận biết, được quyền lực chú ý, lợi ích của họ hơn hẳn những người khác.
Trà Tả cười, nói, đấy là cảm giác cá nhân của họ. Thật ra vào lúc ấy, họ cũng không phải là trung tâm. Đối với xã hội Trung Quốc, người khác cũng không phải là trung tâm. Trung tâm là gì? Anh cứ nhìn cái nơi họ làm việc ở đâu là biết ngay. Thiên An Môn ở đâu? Thiên An Môn để làm gì? PHố Trường An? Hai bên phố Trường An là cơ quan, đoàn thể nào? Tại sao họ lại được ở phố Trường An?
Tôi quay lại nhìn Bob. Rõ ràng mặt anh đang nóng bừng, ánh mắt thoáng chút rụt rè, chừng như hối hận mình tùy tiện dùng cụm từ “ngoài lề” mà chưa hiểu nó, hơn nữa cũng không thật thích thú.Tôi nghĩ, anh là con người nhạy cảm, tại sao cho rằng Trần Tả là một trí thức như những trí thức mà anh từng quen biết? Họ mở miệng ra là thao thao bất tuyệt. Họ có thể không hiểu nhạc lý cũng không biết chơi bất kỳ nhạc cụ nào, cũng không nói đến cao trào, sắc thái trong âm nhạc, hơn nữa chẳng biết xấu hổ nhảy ra phân tích kết cấu, hình thức của một sản phẩm âm nhạc nào đó. Họ có thể nói ra nhiều từ ngữ rất thời thượng, nhưng không thể như Trần Tả, trong môi trường sang trọng, rất thoải mái thảo luận ý nghĩa của một từ bị lạm dụng.
Đúng vậy, tôi cũng chưa từng nghĩ thật chi tiết tại sao ai cũng bảo mình bị đẩy ra ngoài rìa xã hội? Ôi, khởi điểm của người trí thức Trung Quốc rất thấp, chỉ vì họ chưa được ăn ngon thì nói đã được ăn, hoặc nói thế giới không có món gì ngon.
Lúc ấy Trần Tả nhìn tôi, ánh mắt chứa chan niềm vui thắng lợi. Tôi đón nhận ánh mắt của anh và mỉm cười với anh.
Ý nghĩa cuộc sống của người phụ nữ là gặp được ánh mắt ấy. Tôi nghĩ. Nhưng Trần tả nhanh chóng né tránh.
Thẩm Xán bên cạnh đã trông thấy khoảnh khắc ấy.
Bob 45
Một lúc lâu Bon không chú ý đến Mạch.
Mạch đang nghĩ gì? Trước mặt Trần Tả, khi Bob đang suy nghĩ đám trí thức tại sao lại thích dùng từ ngữ chưa nghĩ kĩ. Những người phụ nữ, bao gồm Thẩm Xán và cả Mạch, lúc ấy nghĩ gì? Sau đấy Mạch nói, Chúng tôi so sánh xem ai đẹp hơn, ai hấp dẫn đàn ông hơn.
Bob có cảm giác quan hệ giữa anh và Trần Tả có nhiều mối vấn đề lớn bao vây, Thẩm Xán nó gì anh cũng quên khuấy. Mạch có nói gì không, anh cũng không nhớ.
Trước mặt anh chỉ có Trần Tả và những lời lẽ trí tuệ cùng phong độ ung dung, tự tại.
Câu chuyện “Phố Trường An” có thể phải thay đổi, việc đầu tư tôi sẽ bàn bạc với các vị trong Hội đồng quản trị, lắng nghe ý kiến của họ.
Đấy là câu cuối cùng Thẩm Xán nói với Bob hôm ấy.
***
Lúc Bob và Mạch trở ra phố, anh cảm thấy vô cùng thanh thản, Mạch khẽ hát một bài hát mới mà Bob chưa bao giờ được nghe.
Bob hỏi, Em thấy Trần Tả thế nào?
Không có cảm giác gì.
Không có cảm giác? Anh ngạc nhiên với câu trả lời nhẹ tênh của Mạch.
Mạch tiếp tục đi, không để tâm đến Bob.
Anh nói, Anh thấy anh ấy rất giỏi. Em biết không? Tại sao anh thấy kinh tế Trung Quốc vẫn còn hy vọng? Là bởi có một lớp người mới, trở thành Giám đốc điều hành, trở thành Chủ tịch Hội đồng quản trị.
Mạch không nhìn anh, chỉ nói, bà Xán không hữu nghị với em, không biết bà ta đang nghĩ gì, anh có nó gì với bà ta không? Biểu hiện của bà ta có vè kì dị.
Bob sững sờ, tỏ ra ngại ngùng nhìn Mạch, Bà ấy không kì dị đâu. Hôm nay anh cũng không có tâm tư nào để nhìn bà ấy, thần kinh của anh căng thẳng vì anh Tả.
Anh có cảm thấy bà Xán có ma lực không?
Không rõ, có thể đôi chút, em thấy thế à?
Em đang hỏi anh.
Anh nói, Không.
Nhưng em thấy người đàn bà ấy ngay từ lúc bắt đầu, ngay cái hôm ở Đại sứ quán Pháp, bà ta có vẻ thù hận em. Bà ta hận ai? Thù hận em à? Tại sao thù hận em? Cho nên hôm nay em cố tình đến với anh muốn cho bà ta biết anh là bạn trai của em.
Bob nói, Tại sao em lại muốn cho bà ta biết em là bạn gái của anh?
Chả phải bà ấy thích anh là gì? Anh Kha nói vậy. Em cũng cảm thấy quan hệ giữa anh và bà ấy có điều gì đó không thể diễn tả nổi.
Bob nói, Anh đưa em đi, liệu còn có gì không thể diễn tả nổi? Trong con mắt họ, anh chẳng có giá trị gì. Kha nói, bà ấy có ấn tượng tốt về anh. Anh ấy bảo anh đến bàn với anh Tả, là bà Xán điểm đến tên anh, anh không biết tại sao. Anh nói vậy, em có tin không?
Mạch nhìn vào mắt Bob hồi lâu mới nói, Tin, nhưng cái bà Xán... tại sao thấy em, bà ấy lại ngây ra?
Chưa nói hết thì Mạch đã bật cười. Tiếng cười của Mạch như gió xuân đùa giỡn khuôn mặt Bob, tiếng cười đầy tự tin và coi khinh người đàn bà lớn tưởi hơn mình.