Nơi hy vọng có những con tàu xuất hiện thì chỉ thấy những đám mây tụ lại, và ngày càng trôi thì nụ cười càng héo dần trong lòng tôi. Đêm đó là khủng khiếp nhất đời, hay là đêm nay? Nghĩ vậy có nghĩa gì đâu. Tôi đã có quá nhiều đêm khủng khiếp đến nỗi chẳng buồn chọn ra đêm nào là vô địch nữa. Dù sao, trong kí ức tôi, cái đêm thứ hai trên biển cả ấy là một đêm đau khổ ngoại hạng. Khác với nỗi khắc khoải lo âu đến lạnh người của đêm thứ nhất, nỗi đau khổ của đêm đó có vẻ điển hình hơn, một dạng đổ vỡ tinh thần với khóc lóc, buồn nản và tâm khảm đớn đau. Mà nó cũng khác với những đêm đau khổ sau này ở chỗ lúc bấy giờ tôi vẫn còn đủ sức để hiểu hết được chính những cảm xúc của mình. Cái đêm ghê gớm ấy lại còn được mở màn bằng một buổi chiều tà cũng ghê gớm chẳng kém.
Tôi đã để ý thấy sự có mặt của cá mập xung quanh xuồng. Mặt trời sắp bắt đầu hạ màn cho ngày hôm đó. Một màn trình diễn rực rỡ các mầu da cam và đỏ, một bản giao hưởng đa sắc vĩ đại, một bức tranh siêu nhiên, thực sự là một buổi hoàng hôn Thái Bình Dương hoành tráng, mà đâu có tác dụng gì đối với tôi. Bầy cá mập thuộc loài Isurus Oxyrinchus, thường gọi là mập makô – những con cá ăn thịt nhanh như cắt, mũi nhọn, với những cái răng dài chết người thò hẳn ra ngoài miệng. Chúng dài khoảng tám hai thước, có một con còn to hơn thế nữa. Tôi nhìn chúng, lo ngay ngáy. Con to nhất lao nhanh về phía xuồng như thể muốn tấn công, vây lưng nhô lên khỏi mặt nước hàng mấy trục phân, nhưng nó lại nhào xuống dưới và lướt qua gầm xuồng với một vẻ duyên dáng đáng sợ. Nó quay lại, lần này không đến gần như lần trước, rồi biến mất. Các con khác trong bầy lẩn quẩn lâu hơn, đến rồi đi ở những độ sâu khác nhau, có con lộ hẳn ra đến nỗi có thể với tay được, những con khác thì sâu hơn. Có cả loài cá khác, to có nhỏ có, đủ các màu, đủ các hình dáng khác nhau. Tôi đã có thể quan sát chúng kỹ hơn nếu không bị đánh động vì một chuyện khác: con Nước Cam đã nghển đầu lên.
Nó quay người và đưa hai cánh tay đặt lên trên tấm bạt với một động tác hệt như tôi và bạn sẽ làm khi khoác tay lên lưng một chiếc ghế bên cạnh mình để được thoải mái hơn. Nhưng rõ ràng đó không phải là mục đích của nó. Với một vẻ mặt buồn thăm thẳm và đầy than khóc, nó bắt đầu nhìn quanh, chậm chạp quay đầu bên này bên kia. Lập tức, sự giống nhau giữa người và vượn không còn đáng buồn cười nữa. Nó đã đẻ con trong hai vườn thú, hai con đực nay đã lên năm và lên tám và chúng là niềm tự hào của cả nó và chúng tôi. Rõ ràng là nó đang nghĩ đến hai đứa con khi đưa mắt tìm kiếm trên mặt biển, vô hình chung đang làm đúng những gì tôi đã làm trong suốt ba mươi sáu giờ qua. Nó nhìn thấy tôi và chẳng biểu lộ gì. Tôi chỉ là một con thú đã mất tất cả và chỉ còn lời hẹn với tử thần. Tâm trạng tôi suy sụp hẳn.
Thế rồi, với chỉ một tiếng gừ trong cổ họng để báo hiệu, con linh cẩu bắt đầu làm loạn. Nó đã không ra khỏi chỗ nằm chật chội của nó suốt cả một ngày. Nó đã đặt hai chân trước lên hông con ngựa vằn, rướn lên và đưa mõm ngoạm lấy một nếp da rách nhăn nheo. Nó giật thật mạnh. Một mảng da toạc ra khỏi bụng con ngựa vằn như giấy gói quà bị người ta bóc ra kêu soàn soạt, chỉ có điều kêu nhẹ hơn, vì là da và khó rách hơn. Máu lập tức phụt ra như suối. Vừa hí, vừa khịt mũi kêu rền rĩ, con ngựa vằn tỉnh lại để tự vệ. Nó rướn người lên trên hai chân trước và vươn cổ định cắn con linh cẩu, nhưng không với tới được. Nó lắc cái chân sau còn lại, chỉ có tác dụng làm tôi hiểu ra cái tiếng gõ cành cạch đêm hôm trước chính là tiếng cái móng cái chân này gõ vào mạn xuồng. Những cố gắng tự vệ của con ngựa vằn chỉ tổ làm cho con linh cẩu gầm gào cắn xé điên cuồng hơn. Nó đã gây một vết thương toang hoác ở sườn con này. Khi nó không còn thỏa mãn với những miếng đớp với từ sau lưng, con linh cẩu trèo hẳn lên lưng con ngựa vằn. Nó bắt đầu lôi ra từng khúc ruột và các phủ tạng khác. Không có thứ tự gì hết. Nó cắn chỗ này, nuốt chỗ kia, có vẻ ngợp vì bữa tiệc ê hề trước mõm. Sau khi nuốt chửng hết nửa bộ gan, nó bắt đầu kéo co cái dạ dày trăng trắng căng phồng như một trái bóng bơm hơi. Nhưng nặng quá, vả lại hông con ngựa nhô cao hơn bụng nó, rồi máu me nhầy nhụa trơn chân, con linh cẩu trượt hẳn vào bên trong thân thể nạn nhân của nó. Nó ngụp hẳn đầu và vai vào đám ruột gan con ngựa vằn, hai trân trước ngập đến tận gối. Nó rút người ra, rồi lại chúi vào. Cuối cùng thì nó đứng yên trong tư thế nửa trong nửa ngoài như vậy. Con ngựa vằn bị ăn sống từ bên trong. Nó phản kháng một cách gắng gỏi đang lịm dần. Máu bắt đầu ộc ra từ đằng mũi. Một đôi lần nó vươn cổ ngẩng đầu về phía trời xanh, như thể kêu xin thượng giới – một hình ảnh diễn đạt hoàn hảo nỗi khủng khiếp của giây phút ấy.
Nước Cam không thờ ơ trước cảnh đó. Nó đứng thẳng hết người lên mặt ghế. Đôi chân nhỏ không tương xứng tí nào với thân hình đồ sộ, nó như một cái tủ lạnh có những cái bánh xe bị vẹo. Nhưng với đôi cánh tay khổng lồ giơ lên không trung, trông nó thật ấn tượng. Sải tay nó lớn hơn cả chiều dài thân thể. Một bàn tay thõng trên mặt nước ở mép xuồng bên này, bàn kia vươn sang tận mép xuồng bên kia. Nó nhe răng, môi vén lên, những chiếc răng nhọn khổng lồ, và bắt đầu gầm rú. Một tiếng rú sâu thẳm, mãnh liệt, đầy ắp, đáng kinh ngạc ở một con thú vốn im lìm như hiêu cao cổ. Cả con linh cẩu và tôi đều giật bắn vì tiếng rú đó. Con linh cẩu khựng người lùi một bước. Nhưng không được lâu. Nó trân trân xoáy vào con Nước Cam một lúc, lông trên cổ và vai dựng ngược hết lên, và cái đuôi cũng dựng thẳng đứng lên trời. Nó lại trèo vào trong con ngựa vằn đăng hấp hối. Và ở đó, mõm ròng ròng những máu, nó đáp lại con Nước Cam bẳng một tiếng rú chói tai. Hai con thú chỉ cách nhau chưa đầy một thước, mõm há hốc đối mặt nhau. Chúng dồn hết sức lực vào tiếng hú của mình, thân thể run lên bần bật. Tôi có thể nhìn thấy cả tận sâu trong cổ họng con linh cẩu. Bầu khí quyển Thái Bình Dương, mới một phút trước còn đem lại những âm thanh rì rào thì thầm của biển cả, một giai điệu tự nhiên mà tôi sẽ gọi là êm dịu nếu được nghe trong những hoàn cảnh hạnh phúc hơn, lập tức tràn ngập cái âm thanh ghê gớm kia, giống như tiếng gào rú căm hờn của một trận quyết chiến, với những tràng đạn xé màng nhĩ của súng và đại bác và những loạt bom nổ như sấm sét. Tiếng rú của con linh cẩu lấp đầy các thang bậc trên mà tai tôi có thể nghe thấy. Tiếng rú trầm hùng của con Nước Cam lấp kín các thang bậc dưới, và đâu đó ở khoảng giữa là tiếng kêu của con ngựa vằn tuyệt vọng. Tai tôi đầy ắp. Không thể thêm gì vào đó. Không có một tiếng động nào có thể chen vào và được ghi nhận nữa.
Tôi bắt đầu run bắn lên không thể kiềm chế được. Tôi tin chắc con linh cẩu sắp nhào con Nước Cam.
Tôi không thể tưởng tượng sự việc có thể tồi tệ hơn, nhưng nó đã như vậy. Con ngựa vằn vằn sặc và phun cả máu xuống biển. Vài giây sau đã thấy những tiếng va đập vào thành xuồng. Nước biển bắt đầu sủi sùng sục vì cá mập xung quanh xuồng. Chúng đang tìm xem máu đó ở đâu ra, nguồn thức ăn rất gần với chúng. Đuôi chúng đập lên mặt nước, đầu chúng vọt hẳn lên. Cái xuồng bị tấn công liên tiếp. Tôi không sợ bị lật xuồng – tôi nghĩ bầy cá mập sẽ chọc thủng vỏ xuồng kim loại và đánh chìm chúng tôi.
Hai con thú giật nảy người và có vẻ hốt hoảng mỗi khi xuồng bị đâm mạnh, nhưng chúng không chịu bỏ công việc chính của mình là gầm rú vào mặt nhau. Tôi tin chắc màn võ mồm này sẽ biến thành cắn xé nhau thực sự. Nhưng nó lại đột ngột chấm dứt sau vài phút. Nước Cam, với những tiếng chép miệng và hục hặc trong cổ, quay đi chỗ khác, còn con linh cổ thì cúi đầu lui gót về đằng sau tấm thân đã bị băm vằm của con ngựa vằn. Bọn cá mập, không tìm thấy gì, thôi không đâm vào xuồng nữa và cuối cùng bỏ đi. Im lặng lại bao phủ tất cả.
Một mùi hôi thối khăn khẳn, trộn lẫn mùi đất, rỉ sắt và cứt đái, lơ lửng trong không khí. Chỗ nào cũng có máu, đọng dần thành một lớp vỏ đỏ sậm. Một con ruồi duy nhất vo ve quanh quẩn, nghe như hồi chuông báo hiệu mất trí. Không một con tàu nào, không có gì hết, xuất hiện ở chân trời ngày hôm đó, và bây giờ thì ngày đã tàn chiều rồi đây. Khi vần dương lẻn xuống khỏi chân trời, không phải chỉ là ngày ấy và con ngựa vằn đáng thương ấy đã chết, mà cả gia đình tôi nữa. Với hoàng hôn lần thứ hai, lòng không muốn tin vào sự thật đã bị thay thế bằng đau đớn và thương xót. Họ chết cả rồi; tôi không thể dối lòng nhau hơn nữa. Công nhận một điều như vậy thật mới ghê gớm làm sao! Mất anh là mất một người ta có thể san sẻ những kinh qua của cuộc đời, người sẽ đem cho ta chị dâu và cháu trai và cháu gái, những sinh linh sẽ khiến cho cây phả hệ của ta đâm nhánh sum suê. Mất cha là mất người chỉ bảo giúp đỡ ta, người nâng đỡ ta như thân đỡ cảnh. Mất mẹ, trời ơi, cũng giống như mất mặt trời trên đầu ta. Nó giống như – nhưng thôi, xin lỗi, tôi chẳng nên nói nữa. Tôi nằm vật xuống tấm bạt và khóc lóc đắng cay suốt đêm, vùi mặt vào hai cánh tay. Con linh cẩu thì gần như suốt đêm đó vẫn mải mê nhai, nuốt.