Ngày thứ tư bị giam cầm.
Hôm sau, khi Felten vào phòng Milady, thì thấy nàng đang đứng trên chiếc ghế bành, tay cầm một chiếc thừng bện lại bằng mấy chiếc khăn tay lanh xé ra làm nhiều mảnh dài và nối với nhau. Nghe tiếng Felten mở cửa, Milady nhẹ nhàng nhẩy từ trên ghế xuống đất và cố tình che giấu chiếc thừng ứng biến vẫn cầm trong tay ra đằng sau.
Chàng thanh niên còn xanh xao hơn mọi khi, mắt đỏ lên vì mất ngủ, chứng tỏ anh ta đã trải qua một đêm quằn quại.
- Tuy nhiên vẻ mặt anh ta lại nghiêm trang một cách khắc nghiệt hơn bao giờ hết.
- Anh ta từ từ tiến lại Milady lúc này đã ngồi xuống, cầm lấy đầu sợi dây tết chết người kia do vô tình hay cố ý nàng để hở ra.
- Cái này là cái gì, thưa bà? - Chàng ta lạnh lùng hỏi.
- Cái này, chẳng là cái gì - Milady vừa nói vừa mỉm nụ cười mà nàng khéo biết cách làm cho nó có dáng dấp đau đớn - Sự phiền muộn là tử thù của các tù nhân, tôi buồn phiền nên tết chiếc thừng này để lấy vui thôi.
Felten đưa mắt nhìn về phía tường nhà, trước tường, chàng ta thấy vừa rồi Milady đứng trên ghế bành và bây giờ đang ngồi, và phía trên đầu nàng, thấy một chiếc móc mạ vàng gắn vào tường dùng để treo quần áo hoặc vũ khí.
Chàng giật mình và nữ tù nhân nhìn thấy cái giật mình đó, bởi cho dù đã cúp cuống, nhưng không gì thoát khỏi mắt nàng.
- Bà đứng trên ghế định làm gì? - Chàng ta hỏi.
- Can gì đến ông? - Milady trả lời.
- Nhưng - Felten vẫn nói - tôi muốn biết.
- Xin đừng căn vặn tôi - nữ chủ nhân nói - Ông thừa biết với những tín đồ đích thực như chúng ta, thì cấm không được nói dối.
- Thế thì? - Felten nói - Tôi sẽ nói cho bà vậy, việc bà định làm, hay đúng hơn là bà sắp làm, là bà định kết thúc cái việc làm tai hại vẫn được bà nuôi dưỡng trong đầu - Bà hãy nghĩ kỹ đi. Nếu Chúa cấm dối trá, người còn cấm tự vẫn ngặt hơn.
- Khi Chúa thấy một trong sinh linh do Người sáng tạo bị ngược đãi bất công, bị đặt giữa tự vẫn và sự ô danh, xin ông hãy tin tôi - Milady bằng giọng của niềm tin sâu sắc - Chúa sẽ tha thứ cho nó việc tự vẫn, bởi vì lúc đó tự vẫn chính là tuẫn đạo.
- Bà lại nói quá lời hoặc quá ít rồi. Bà hãy nhân danh Chúa mà nói, hãy giải thích rõ ra.
- Tôi kể cho ông nghe những nỗi bất hạnh của tôi, để ông lại bảo đó là những chuyện bịa ư? Tôi nói cho ông hay những dự định của tôi để ông đi tố cáo với kẻ ngược đãi tôi ư, không đâu thưa ông. Vả lại sự sống hay cái chết của một kẻ khốn nạn bị kết án thì can gì đến ông? Ông chỉ chịu trách nhiệm về phần xác của tôi thôi, phải thế không? Thế thì miễn là ông có trình một xác chết và người ta nhận ra là xác tôi, người ta sẽ chẳng đòi hỏi gì hơn ở ông và có thể, ông còn được thưởng gấp đôi là khác.
- Tôi ư, thưa bà, tôi ư? - Felten kêu lên - Bà nghĩ tôi lại đi nhận tiền thưởng về sinh mạng bà ư? Ồ, bà không nghĩ như bà nói đâu.
- Cứ để mặc tôi, ông Felten, xin để mặc tôi - Được thể, Milady càng hăng máu - Mọi quân nhân chắc đều đầy tham vọng, có phải không? Ông là trung úy chứ gì? Ông sẽ đi theo đám tang tôi với quân hàm đại úy.
- Nhưng tôi đã làm gì nào - Felten núng thế nói - để bà gán cho tôi một trách nhiệm như thế trước con người và trước Chúa? Mấy ngày nữa thôi bà là đã ra khỏi đây, cuộc sống của bà sẽ không còn dưới sự canh giữ của tôi nữa - chàng thở dài nói thêm - Lúc đó bà muốn làm gì tùy bà.
Milady hét lên như thể không chống lại được một sự phẫn nộ thiêng liêng:
- Thế nghĩa là, ông một người sùng đạo, một người mà người ta gọi là một người công minh chính trực, ông chỉ yêu cầu một điều là không hề bị quy kết và ân hận gì về cái chết của tôi!
- Tôi phải trông coi đến tính mạng của bà, và tôi sẽ phải làm như thế.
- Nhưng ông có hiểu cái nhiệm vụ mà ông làm tròn không?
- Nếu tôi phạm tội thật, thì thế cũng là tàn nhẫn rồi, nhưng nếu tôi vô tội thì ông sẽ gọi nó là cái nhiệm vụ gì. Chúa sẽ đặt cho nó cái tên gì?
- Tôi là quân nhân, thưa bà, và tôi phải hoàn thành những mệnh lệnh được giao.
- Ông có tin tới ngày phán xử cuối cùng Chúa sẽ phân ra những tên đao phủ mù quáng với những quan tòa tối bất công không? Ông không muốn tôi tự giết chết phần thể xác mình, nhưng ông lại tự biến mình thành tay chân của kẻ muốn giết chết linh hồn tôi!
- Nhưng tôi xin nhắc lại với bà - Felten nao núng nhắc lại - không có mối hiểm nguy nào đe dọa bà, và tôi xin đảm bảo điều ấy nhân danh ông De Winter cũng như bản thân tôi.
- Mất trí rồi! - Milady hét lên - Hỡi con người mất trí đáng thương, dám đảm bảo nhân danh một người khác trong khi những bậc đại hiền triết, những người gần Chúa nhất cũng phải do dự đảm bảo cho chính bản thân mình và con người ấy lại tự xếp mình vào phe phái kẻ mạnh nhất, sung sướng nhất để đè nén người đàn bà yếu đuối nhất và bất hạnh nhất?
- Không thể thế, thưa bà, không thể thế - Felten lẩm bẩm, trong thâm tâm cảm thấy lập luận của nàng có phần đúng lý - Là tù nhân, bà sẽ không tìm lại được tự do thông qua tôi, là người còn sống không phải do tôi mà bà sẽ mất mạng.
- Phải - Milady kêu lên - Nhưng tôi sẽ mất những gì quý giá nhất đời tôi, tôi sẽ mất danh dự, ông Felten ạ. Và chính ông, tôi sẽ buộc ông phải chịu trách nhiệm trước Thượng đế và trước nhân loại về sự hổ nhục và sự đê mạt của tôi.
Lần này, Felten, vốn hoàn toàn sắt đá hoặc làm ra như thế, không thể cưỡng nổi cái ảnh hưởng thầm kín đã xâm chiếm bản thân mình. Nhìn người đàn bà quá đẹp, trong trắng như một ảo ảnh thuần khiết, nhìn nàng hết than khóc lại hăm dọa đứng trước nỗi đau dâng lên cùng sắc đẹp, tất cả trở thành quá sức đối với một kẻ không thực tế, quá sức đối với một khối óc mỏi mòn dần vì những cơn mơ nồng cháy của sự chân thành mê muội, quá sức đối với trái tim bị ăn mòn vừa bởi tình yêu Thượng đế đang ngùn ngụt, vừa bởi hận thù con người đang vò xé.
Milady nhìn thấy sự rối loạn ấy, bằng trực giác, nàng cảm thấy ngọn lửa của những đam mê đối lập nhau đang bùng cháy cùng với máu trong huyết quản chàng thanh niên cuồng tín. Và như một tướng tài, thấy kẻ thù chuẩn bị lùi bước, liền tién tràn lên và hô vang chiến thắng, nàng liền đứng dậy, đẹp như nữ tu sĩ thời tiền sử, gợi cảm như một nữ tín đồ đồng trinh, cánh tay dang ra, cổ phơi trần, tóc xõa ra, một tay e lệ kéo áo lên che ngực, cái nhìn lấp lánh ngọn lửa đã gây nên sự rối loạn tâm thần của gã trai Thanh giáo. Nàng tiến lại phía gã, cất lên với một vẻ dừ dội cái giọng vốn rất dịu dàng nhưng trong trường hợp này, nàng đem lại cho nó một âm sắc khủng khiếp:
"Nộp nạn nhân cho Baal đi!(1)
Cứ ném cho sư tử người tuẫn đạo
Chúa sẽ làm cho ngươi phải ăn năn
Từ vực thẳm ta kêu lên với Chúa".Felten dừng lại trước đoạn thơ kêu gọi kỳ dị này và như hóa đá.
- Bà là ai, bà là ai? - chàng ta chắp hai tay và kêu lên - bà là sứ giả của Thượng đế hay là tay sai của Diêm vương, bà là thiên thần hay quỷ sứ, bà tên là Êlôa hay Átxtáctê(2).
- Felten, anh không nhận ra em ư? Em không phải là thiên thần, cũng không phải quỷ sứ, em là một cô gái trên trần thế, em là cô em gái có cùng tín ngưỡng với anh, có thế thôi.
- Phải, phải - Felten nói - Trước tôi còn ngờ, giờ tôi tin rồi.
- Anh tin, thế mà anh lại là kẻ đồng lõa của đứa con của Bêlian mà người ta gọi là Huân tước De Winter! Anh tin, thế mà anh lại bỏ mặc em trong tay kẻ thù của em, và kẻ thù của nước Anh, kẻ thù của Chúa! Anh tin, thế mà anh giao nộp em cho kẻ đang làm nhơ bẩn và tràn ngập thế giới lý thuyết tà giáo và những sự đồi trụy của hắn, nộp em cho tên Xácđanapan(3) đê tiện mà kẻ đui mù gọi hắn là Quận công De Buckingham còn các tín đồ thì gọi là tên phản Chúa.
- Tôi, nộp bà cho Buckingham ư? Tôi ư? Bà nói gì vậy?
- Chúng có mắt mà như mù, có tai mà như điếc.
- Phải, phải - Felten vừa nói vừa đưa tay lau mồ hôi trên trán như để dứt hẳn mối nghi ngờ cuối cùng - Phải, tôi nhận ra giọng nói, nói với tôi trong những giấc mơ, phải, tôi nhận ra những nét vẻ của vị thiên thần hiện ra đêm đêm kêu gọi linh hồn không thể ngủ của tôi: "Hãy tấn công, hãy cứu lấy nước Anh, cứu lấy bản thân, bởi ngươi có chết cũng không làm Thượng đế nguôi giận!". Nói đi, nói nữa đi! - Felten kêu lên - Bây giờ tôi có thể hiểu được bà rồi.
Một ánh chớp vui sướng khủng khiếp, nhưng nhanh như ý nghĩ, lóe ra trong đôi mắt của Milady.
Cho dù cái ánh mắt sát nhân đó có vụng trộm đến đâu chăng nữa, Felten cũng thấy và giật mình như thể ánh mắt đó soi sáng những vực thẳm sâu trong trái tim người đàn bà này.
Felten chợt nhớ lại những lời cảnh cáo của Huân tước De Winter, những cám dỗ của Milady, những toan tính đầu tiên của nàng từ khi anh ta mới tới. Anh ta lùi lại một bước và cúi đầu, nhưng vẫn không ngừng nhìn nàng, như thể bị thôi miên bởi cái sinh linh kỳ lạ này, ánh mắt anh ta không thể tách ra khỏi mắt nàng.
Milady đâu phải hạng đàn bà bị nhầm lẫn trước sự phân vân đó. Dưới những xúc động bề ngoài, không bao giờ thiếu vắng sự bình tĩnh lạnh như băng. Trước khi Felten trả lời nàng, nàng buộc phải nối lại cuộc nói chuyện khó có thể cứ giữ mãi cái giọng điệu phấn khích trước nữa, nàng liền buông thõng hai cánh tay và thế là sự yếu đuối của đàn bà lại vượt lên trên sự bồng bột của con người đa cảm.
- Ồ không - Nàng nói - Tôi đâu được như Judita đã giải phóng thành phố Bêthuli khỏi tay tên Hôlôphecnơ(4). Thanh kiếm của Thượng đế vĩnh hằng quá nặng đối với cánh tay tôi. hãy cho tôi được chết để tránh khỏi mất danh dự. Hãy cho tôi được ẩn náu trong việc tuẫn đạo. Tôi không xin ông được tự do như một tội phạm thường làm, cũng không xin được trả thù như một kẻ tà đạo vẫn xin. Xin hãy để tôi được chết, thế thôi. Tôi van ông, tôi quỳ xuống cầu xin ông hãy để tôi được chết, và hơi thở cuối cùng của tôi sẽ là một lời cầu phúc đối với cứu tinh của tôi.
Trước giọng nói dịu dàng và cầu khẩn ấy, trước cái nhìn e lệ và thất vọng ấy, Felten bước lại gần. Mụ phù thủy, dần dần, lấy lại được và khoác cho mình cái bộ dạng ma quái, tạm rời bỏ có chủ định, nghĩa là sắc đẹp, sự dịu dàng, nước mắt và nhất là nét hấp dẫn không cưỡng nổi của cái khoái cảm huyền bí là thứ khó cưỡng nổi nhất, day dứt nhất, trong các thứ khoái cảm.
- Than ôi! - Felten nói - Tôi chỉ có thể làm được một điều là khiếu nại cho bà nếu bà chứng minh cho tôi rõ bà là một nạn nhân. Nhưng ông De Winter lại oán hận bà rất dữ. Bà là con chiên, bà là giáo hữu của tôi, tôi cảm thấy bị bà lôi cuốn, tôi là người xưa nay chỉ yêu quý ân nhân của mình, và chỉ gặp trong đời những quân phản trắc và lũ vô đạo. Nhưng bà, bà quá đẹp trong thực tế, bà quá trong trắng ở vẻ bề ngoài, mà Huân tước De Winter lại truy đuổi bà đến thế, ắt hẳn bà đã phạm những chuyện bất chính?
- Chúng có mắt - Milady nhắc lại bằng giọng điệu đau khổ khôn tả - mà như mù, chúng có tai mà như điếc.
- Thế thì - Viên sĩ quan trẻ kêu lên - Bà nói đi, nói đi xem nào!
- Thổ lộ với ông nỗi nhục của tôi ư? - Milady kêu lên, mặt đỏ bừng vì thẹn - bởi vì thường thường tội ác của kẻ này lại là nỗi nhục của người khác, thổ lộ với ông nỗi ô nhục của tôi, khi ông là đàn ông còn tôi là đàn bà ư? - Ồ - nàng vừa tiếp tục vừa e lệ lấy tay đưa lên đôi mắt đẹp - Ồ, không bao giờ, không bao giờ, tôi không thể.
- Không thể với tôi ư? Với một đạo hữu ư? - Felten hét lên.
Milady nhìn chàng ta khá lâu với vẻ mặt khiến viên sĩ quan trẻ coi là ngờ vực, nhưng thật ra chỉ là quan sát và nhất là để khuynh đảo chàng.
Felten đến lượt mình chắp hai tay khẩn cầu.
- Thôi được? - Milady nói - Tôi tin người anh em của tôi. Tôi sẽ liều vậy!
Trong lúc đó, có tiếng bước chân của Huân tước De Winter.
Vậy là lần này người em chồng ghê gớm của Milady không chịu bỏ đi, sau khi đến ngang trước cửa như đêm trước, mà lại dừng lại ngang trước cửa như đêm trước, mà lại dừng lại trao đổi mấy câu với người lính canh, rồi cửa mở và ông ta hiện ra.
Trong khi ông ta trao đổi mấy câu, Felten đã vội lùi lại và khi ông ta vào thì chàng ta đã đứng cách xa nữ tù nhân mấy bước.
Nam tước từ từ bước vào, đưa con mắt dò xét hết nữ tù nhân sang đến viên sĩ quan trẻ, và nói:
- John! Thế là ông ở đây khá lâu đấy nhỉ. Người đàn bà đó đã kể cho ông nghe những tội ác của bà ta rồi đấy nhỉ? Thảo nào chuyện trò lâu đến thế.
Felten rùng mình. Còn Milady cảm thấy mình nguy mất nếu không cứu anh chàng thanh giáo đang thất sắc kia.
- À, ông sợ nữ tù nhân của ông trốn thoát khỏi ông? - Nàng nói - Vậy thì, ông cứ hỏi viên giám ngục quý hóa của ông ngay lúc này xem tôi khẩn cầu ông ta ân huệ gì.
- Bà xin một ân huệ? - Huân tước hỏi với vẻ ngờ vực.
- Vâng, thưa Huân tước - chàng trai trẻ bối rối trả lời.
- Và ân huệ gì? - Ông Winter hỏi.
- Con dao - Felten trả lời - Một phút sau khi nhận được bà ấy sẽ trả lại tôi qua ô cửa có lưới sắt.
Huân tước De Winter hỏi tiếp bằng một giọng cợt nhạo và khinh bỉ:
- Vậy ra có kẻ nào đó ẩn nấp ở đây nên con người yêu kiều này muốn cắt cổ!
- Có tôi đấy - Milady trả lời.
- Tôi đã cho bà được chọn giữa châu Mỹ và Tybum (pháp trường London). - Ông De Winter nói tiếp - Bà hãy chọn Tybum đi, hãy tin tôi, thừng ở đấy còn chắc hơn dao.
Felten tái người bước lên một bước, nghĩ tới lúc mình bước vào Milady đang cầm thừng.
Người tù nói:
- Ông có lý. Và tôi đã nghĩ đến điều đó rồi - Rồi nàng tiếp bằng một giọng như tắc lại - Tôi sẽ còn nghĩ đến điều ấy.
Felten cảm thấy ớn lạnh đến tận xương tủy, có thể ông De Winter nhận ra thấy điều đó. Ông nói:
- John, hãy cảnh giác, anh bạn ạ, ta tin cậy ở anh, anh hãy coi chừng? Ta đã báo trước cho anh rồi! Vả lại, hãy can đảm lên, chú em ạ, ba hôm nữa thôi là chúng ta được giải thoát khỏi con quái vật này và ở nơi ta gửi nó đến, nó sẽ không hại được ai nữa.
- Nghe thấy chưa? - Milady hét to.
Ông Huân tước tưởng rằng nàng nói với trời, còn Felten lại hiểu là nói với mình.
Felten cúi đầu và mơ màng.
Nam tước vừa nắm cánh tay kéo viên sĩ quan vừa ngoái cổ lại để không rời mắt khỏi Milady cho tới khi đã ra hẳn ngoài.
Khi cửa đã đóng lại, nữ tù nhân nói một mình:
"Xem nào, mình còn chưa tiến tới mức như mình tưởng, Winter đã thay đổi cách ngốc nghếch thường ngày của ông ta bằng một sự thận trọng mới lạ, lòng khao khát trả thù nó là như thế đó. Và cái lòng khao khát ấy nó lại rèn luyện con người ta? Còn Felten, gã ngần ngại. Hừm, đó không phải là một đấng mày râu như tên D'Artagnan khốn kiếp. Một gã Thanh giáo chỉ tôn thờ những nữ đồng trinh và chắp hai tay lại mà tôn thờ họ. Một ngự lâm quân lại thích những người đàn bà và khoanh tay yêu họ.
Tuy nhiên, Milady vẫn sốt ruột đợi chờ, bởi nàng vẫn ngờ rằng ngày hôm nay không thể trôi qua mà nàng lại không gặp lại Felten. Cuối cùng, một giờ sau cảnh tượng đó, nàng nghe thấy tiếng nói khẽ ngoài cửa, rồi thì cửa mở và nàng nhận ra Felten. Nàng nói:
- Ông muốn gì tôi?
- Nghe đây - Felten khẽ trả lời - Tôi vừa đuổi tên lính canh đi để có thể ở lại đây mà người ta không biết tôi đến, để nói với bà mà người ta không nghe được điều tôi nói. Huân tước vừa kể cho tôi nghe một chuyện rùng rợn.
Milady nặn ra một nụ cười của nạn nhân chịu oan ức và lắc đầu.
- Hoặc bà đúng là một con quỷ - Felten tiếp tục - Hoặc Huân tước ân nhân của tôi, cha tôi là yêu tinh - Tôi mới biết bà được bốn ngày, tôi yêu ông ấy đã hai năm - Vậy tôi có thể phân vân giữa hai người lắm chứ. Bà đừng hoảng sợ về những điều tôi nói với bà. Tôi cần được tin chắc. Đêm nay, sau nửa đêm, tôi sẽ đến gặp bà, và bà sẽ làm cho tôi tin.
- Không, Felten, không, người anh em ạ - Nàng nói - Sự hy sinh này lớn quá, và tôi cảm thấy nó quá đắt với ông. Không, tôi sẽ chết, nhưng đừng chết với tôi. Cái chết của tôi sẽ hùng hồn hơn cái sống của tôi nhiều và sự câm lặng của thây ma sẽ làm ông tin hơn nhiều những lời nói của một nữ tù nhân.
- Bà im đi và đừng nói với tôi như thế. Tôi đến đây để bà hứa danh dự với tôi, để bà thề với tôi trên những gì thiêng liêng nhất rằng bà sẽ không mưu hại đời bà.
- Tôi không muốn hứa - Milady nói - bởi không ai hơn tôi lại tôn trọng lời thề và nếu tôi đã hứa, thì tôi sẽ phải giữ lời.
- Vậy thì bà chỉ cam đoan thôi bà sẽ giữ như thế cho đến lúc gặp lại tôi vậy. Nếu khi bà đã gặp lại tôi bà vẫn khăng khăng như thế, thì, được thôi, bà sẽ tự do và chính tôi, tôi sẽ đưa cho bà vũ khí mà bà yêu cầu tôi.
- Thế thì… - Milady nói - Vì ông, tôi sẽ đợi.
- Bà thề đi.
- Tôi xin thề trước đức Chúa của chúng ta. Ông bằng lòng chưa?
- Tốt lắm - Felten nói - Hẹn đêm nay!
Và chàng ta lao ra khỏi căn phòng rồi đóng cửa lại và đợi ở bên ngoài, tay cầm ngọn đoản giáo của tên lính như thể đang đứng gác thay.
Người lính quay lại, Felten trả lại ngọn giáo cho anh ta.
Lúc đó, qua ô lưới cửa, mà nàng đã lại gần, Milady thấy chàng trai trẻ đang say sưa cuồng nhiệt làm dấu rồi theo hành lang đi khỏi với vẻ mừng vui đến tột đỉnh.
Về phần nàng, nàng quay lại chỗ mình ngồi với nụ cười man rợ khinh bỉ trên môi, rồi nàng vừa nhắc lại vừa báng bổ cái tên đáng sợ là Chúa mà nàng đã thề trên đó, mà chẳng bao giờ cần biết nó là cái gì.
- Chúa tôi ư? - Nàng nói - Hỡi tên cuồng tín rồ dại! Chúa tôi! Đấy là ta, chính ta là người sẽ giúp ta trả thù.
Chú thích:(1) Baal (hay Bél hay Bélus Belial), thần linh xứ Phênixi
(2) Êlôa - Bài thơ cùng tên của nhà thơ A. Đờvinhy. Trong đó Êlôa là một nữ thần được sinh ra từ giọt nước mắt của Chúa trên thi thể của Larazus. Nàng bị giết vì tội cố ý dùng tiền chuộc lại Satan và Átxtáctê. Được dùng để chỉ những nữ thánh theo tà đạo.
Átxtáctê nữ thánh Do Thái được tôn vinh vì hiến tế.
(3) Theo dã sử, là một hoàng tử đồi trụy, hèn nhát và yếu ớt, ẻo lả.
(4) Judita - nữ anh hùng Do Thái đã quyến rũ tưởng địch Hôlôphécnơ, rồi chặt đầu y và giải phóng thành phố Béthulie
Alexandre Dumas
Ba người lính ngự lâm
Dịch giả: Nguyễn Bản