Chương 52: Tăng Cường Phòng Thủ.
Xuyên Về Thời Tự Đức.
Tác giả: Lưu Huỳnh Phát.
Khi nguy cơ xâm lược từ Pháp đang ngày một rõ ràng, đại quân của Đại Nam đối mặt với thử thách không hề nhỏ. Nguyễn Hảivkhông hề tỏ ra nao núng trước tình thế căng thẳng ấy. Cậu hiểu rằng đất nước đang đứng trước ngã ba đường, với mỗi quyết định, mỗi mệnh lệnh mà cậu đưa ra sẽ ảnh hưởng đến sự tồn vong của cả đất nước.
Ngày ấy, trong một buổi họp khẩn cấp tại kinh đô Huế, cậu cùng các quan lại và tướng lĩnh đã bàn về mối đe dọa ngày càng lớn từ phía Pháp. Các báo cáo, những cảnh báo từ những người lính canh gác tại các trạm biên phòng dọc bờ biển, đã vẽ ra bức tranh không mấy sáng sủa về một cuộc t·ấn c·ông bất ngờ từ biển. Dù các quan lại có nhiều người còn phân vân, nghi ngại về khả năng q·uân đ·ội Đại Nam đối phó với một kẻ thù mạnh như vậy, nhưng Nguyễn Hải vẫn giữ vững niềm tin vào khả năng tự vệ của đất nước.
Sau khi lắng nghe những lời bàn tán và những phân tích từ các quan lại, Nguyễn Hải đứng lên, ánh mắt cậu sáng ngời dưới ánh đèn dầu mờ ảo trong cung điện. Giọng nói của cậu vang lên mạnh mẽ, tựa như một thách thức đối với tất cả những ai còn hoài nghi khả năng của Đại Nam. Cậu không dùng lời hoa mỹ, không thốt ra những câu văn lộng lẫy. Chỉ có một điều duy nhất cậu muốn nhấn mạnh, đó là quyết tâm bảo vệ đất nước bằng mọi giá:
- Muốn giữ được bờ cõi, chúng ta phải mạnh từ bên trong. Lực lượng q·uân đ·ội không chỉ cần đông mà phải tinh nhuệ, hiện đại. Hệ thống phòng thủ ven biển không chỉ là tuyến chắn đầu tiên, mà còn là mũi nhọn khiến kẻ địch phải dè chừng.
Câu nói ấy không chỉ là lời tuyên bố của một người lãnh đạo mà còn là lời kêu gọi hành động, sự tỉnh thức trước những thử thách đang đến gần. Nguyễn Hải hiểu rõ, trong bối cảnh mà Đại Nam đang đứng trước nguy cơ bị xâm lược, không thể chỉ trông chờ vào sự may mắn hay đợi chờ những cuộc thương thảo. Điều duy nhất có thể cứu lấy đất nước là sự chuẩn bị, sự tập trung vào việc nâng cao sức mạnh quân sự, bảo vệ đất nước từ mọi phía.
Với quyết tâm ấy, Nguyễn Hải đã xác định rõ ba mục tiêu chính cho cuộc đối đầu với kẻ thù, đó là nâng cấp hải quân, hiện đại hóa trang bị q·uân đ·ội và củng cố hệ thống phòng thủ ven biển. Cậu biết rằng, để đối phó với kẻ địch mạnh như Pháp, q·uân đ·ội Đại Nam không thể chỉ dựa vào chiến thuật cũ kỹ, mà phải phát triển, đổi mới và tận dụng tối đa những lợi thế sẵn có.
Đầu tiên là việc củng cố và phát triển hải quân, một lực lượng quan trọng để đối phó với những cuộc t·ấn c·ông từ biển. Nguyễn Hải hiểu rằng kẻ thù có thể xuất phát từ bất cứ đâu trên đại dương, đã ra lệnh cho các xưởng đóng tàu ở Hải Phòng và Gia Định tăng cường sản xuất t·àu c·hiến. Những chiếc t·àu c·hiến hơi nước cỡ nhỏ trước đó, mặc dù đã có phần hiệu quả, nhưng không đủ sức đối đầu với các t·àu c·hiến hiện đại của quân Pháp. Cậu đã chỉ đạo các kỹ sư quân sự không chỉ cải tiến mà phải nâng cấp toàn bộ thiết kế của t·àu c·hiến, để có thể đáp ứng được yêu cầu chiến đấu trong các điều kiện khắc nghiệt của c·hiến t·ranh trên biển.
Một buổi sáng đầu tháng 8, Nguyễn Hải cùng đoàn tướng lĩnh và kỹ sư quân sự đã xuống tận xưởng đóng tàu ở Hải Phòng. Trước mắt họ là những người thợ đang làm việc hăng say, với các cây búa lớn, tiếng máy nổ ầm ầm vang lên khắp xưởng. Cậu nhìn những chiếc tàu đang dần được hoàn thiện, nhưng cậu biết rằng, chúng vẫn còn thiếu nhiều yếu tố cần thiết để đối phó với kẻ địch hùng mạnh:
- Các tàu phải được gia cố thân tàu, vỏ gỗ phải dày hơn để có thể chịu được pháo kích. Các khẩu pháo phải mạnh mẽ hơn, tầm bắn xa và độ chính xác cao. Đừng quên rằng, chúng ta phải nhanh chóng, phải cơ động linh hoạt khi đối mặt với quân địch. Mỗi tàu sẽ được trang bị ít nhất bốn khẩu pháo hạng nặng, và các thủy thủ phải được huấn luyện bài bản về chiến thuật tác chiến trên biển.

Giọng nói của Nguyễn Hải sắc lạnh nhưng đầy quyền lực. Cậu không chờ đợi sự đồng tình hay phản đối, mà chỉ mong mọi người hiểu rằng, đây là lệnh không thể thay đổi. Cậu còn yêu cầu các kỹ sư cải tiến động cơ hơi nước để t·àu c·hiến có thể cơ động nhanh chóng, thuận lợi trong những cuộc t·ấn c·ông hay rút lui khi cần thiết. Những quyết định của cậu không chỉ đơn giản là chỉ đạo kỹ thuật mà còn là chiến lược rõ ràng, tinh tế, có tầm nhìn xa.
Một thời gian ngắn sau đó, những chiếc t·àu c·hiến mới bắt đầu được hoàn thiện. Cùng với các thủy thủ tinh nhuệ, họ sẽ tạo nên sức mạnh không thể xem nhẹ trên biển cả. Nhưng Nguyễn Hải biết rằng, chỉ có sự chuẩn bị không ngừng nghỉ mới giúp q·uân đ·ội Đại Nam có thể đối phó với bất kỳ cuộc t·ấn c·ông nào.
Song song với việc phát triển hải quân, cậu cũng chú trọng đến việc hiện đại hóa trang bị q·uân đ·ội, đặc biệt là bộ binh và pháo binh. Cậu ra lệnh cho các xưởng sản xuất v·ũ k·hí tại Gia Định và Hải Phòng tăng cường sản xuất súng trường. Những khẩu súng này phải đạt được độ chính xác cao và tốc độ bắn nhanh, đủ để đối phó với các đội quân thiện chiến của kẻ địch. Binh lính, không chỉ được huấn luyện về kỹ năng chiến đấu, mà còn phải am hiểu các chiến thuật mới, có khả năng sử dụng v·ũ k·hí hiện đại một cách hiệu quả.
Một trong những ngày huấn luyện quân sự, Nguyễn Hải đích thân đến các đơn vị bộ binh. Cậu quan sát từng đội quân luyện tập, từng khẩu súng được các binh sĩ kiểm tra. Một trong những người tướng lĩnh phụ trách huấn luyện đã tiến tới, cúi đầu chào cậu, rồi báo cáo:
- Thưa bệ hạ, các binh sĩ đã quen với việc s·ử d·ụng s·úng trường mới. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần một thời gian nữa để họ thành thạo và có thể chiến đấu tốt nhất.
Nguyễn Hải không vội trả lời mà lặng lẽ quan sát các binh sĩ. Cậu biết rằng đây không phải là thời gian để làm quen, mà là để họ làm chủ v·ũ k·hí trong tay, bởi chỉ khi thành thạo, q·uân đ·ội mới có thể đánh bại kẻ thù. Cậu bước lại gần một nhóm binh sĩ đang luyện tập, đôi mắt nghiêm nghị và đầy quyết đoán:
- Các ngươi có thể chịu đựng được không? Khi đối mặt với quân địch, mỗi viên đạn, mỗi bước đi đều phải có mục tiêu rõ ràng. Chỉ có sự kiên nhẫn, dũng cảm và kỹ thuật chính xác mới giúp chúng ta giành chiến thắng.
Các binh sĩ nghe lời cậu, đôi mắt họ ánh lên niềm tin và quyết tâm. Nguyễn Hải hiểu rằng mỗi lời nói của mình không chỉ là chỉ đạo mà còn là động lực để họ vươn lên, chiến đấu vì đất nước.
Nhận thức rõ ràng rằng bờ biển dài của Đại Nam chính là một trong những điểm yếu dễ bị t·ấn c·ông nhất, Nguyễn Hải quyết định xây dựng một hệ thống phòng thủ ven biển kiên cố. Cậu ra lệnh cho việc xây dựng các đồn biên phòng, các trạm tuần tra trên toàn bộ bờ biển, từ Quảng Ninh đến Kiên Giang. Các đồn biên phòng này không chỉ có nhiệm vụ canh gác mà còn phải được trang bị đầy đủ lương thực, v·ũ k·hí và quân số, để có thể đối phó kịp thời khi có dấu hiệu xâm nhập từ kẻ địch.
Những đồn biên phòng kiên cố bắt đầu mọc lên dọc theo bờ biển. Những chiến sĩ canh gác trong những chiếc đồn nhỏ bé ấy luôn sẵn sàng đối mặt với mọi nguy cơ. Các trạm tuần tra cũng được thiết lập dày đặc, và hệ thống tín hiệu cảnh báo từ Quảng Ninh đến Kiên Giang nhanh chóng được nối liền, giúp cho mọi hành động của kẻ thù trên biển không thể lọt qua được mắt các đội tuần tra.
Với hệ thống này, khi phát hiện tàu địch, tín hiệu cảnh báo sẽ được truyền ngay lập tức về kinh đô Huế và các đồn phòng thủ dọc bờ biển. Cậu đã chuẩn bị kỹ càng, để q·uân đ·ội có đủ thời gian triển khai lực lượng đối phó, sẵn sàng đón đánh bất kỳ cuộc t·ấn c·ông nào từ kẻ thù.

Ngoài ra, Nguyễn Hải cũng yêu cầu xây dựng các công sự, hầm hào tại những bãi biển trọng yếu, nơi có thể trở thành mục tiêu t·ấn c·ông của kẻ thù. Những hàng rào chướng ngại vật dưới nước cũng được thiết lập để làm chậm tiến độ của tàu địch. Tất cả những công việc này được triển khai nhanh chóng, không để lãng phí thời gian.
Mỗi quyết định, mỗi chỉ thị của Nguyễn Hải đều thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược sâu sắc và sự kiên định không thể lay chuyển. Cậu hiểu rằng chỉ có một q·uân đ·ội mạnh mẽ, có sự chuẩn bị toàn diện mới có thể bảo vệ được bờ cõi của Đại Nam. Khi các mệnh lệnh của cậu được thực thi, cậu không chỉ đang bảo vệ đất nước mà còn bảo vệ một tương lai, một dân tộc có thể đứng vững trước mọi thử thách.
Trong những tháng ngày căng thẳng trước nguy cơ c·hiến t·ranh, Nguyễn Hải càng thêm hiểu rõ tầm quan trọng của sự chuẩn bị toàn diện, không chỉ là v·ũ k·hí, mà còn là ý chí, kỹ năng và lòng dũng cảm của mỗi chiến sĩ. Cậu không thể dựa vào sức mạnh q·uân đ·ội hiện có mà phải tạo ra một lực lượng mạnh mẽ hơn, không chỉ qua những cuộc huấn luyện khô khan, mà còn là sự phối hợp nhịp nhàng giữa các quân chủng, giữa bộ binh, hải quân và pháo binh, cùng với việc xây dựng niềm tin, lòng yêu nước từ phía nhân dân. Cậu bắt đầu tổ chức những đợt huấn luyện quân sự, nơi mỗi chiến sĩ phải hiểu rằng c·hiến t·ranh không chỉ là trận đánh giữa các đội quân mà còn là trận chiến về tinh thần.
Những ngày đầu mùa thu năm 1857, khí trời trong lành, nhưng không khí trong lòng mỗi người dân và binh sĩ Đại Nam lại căng thẳng và lo lắng. Tình hình chiến sự dần trở nên không thể tránh khỏi. Nghe tin Pháp chuẩn bị đổ bộ vào đất nước, Nguyễn Hải không còn thời gian để do dự. Cậu quyết định tổ chức các đợt huấn luyện quy mô, không chỉ trong q·uân đ·ội mà còn dành cho tất cả những ai muốn đứng lên bảo vệ tổ quốc. Cuộc sống của quân lính và dân chúng trở nên gắn bó mật thiết hơn bao giờ hết trong những ngày này.
Với tinh thần chiến đấu cao, Nguyễn Hải không chỉ ra lệnh huấn luyện q·uân đ·ội mà còn tự mình tham gia vào các bài huấn luyện, làm gương cho các tướng lĩnh và binh sĩ. Cậu hiểu rằng nếu q·uân đ·ội không thể chiến đấu hiệu quả, thì dù có bao nhiêu t·àu c·hiến hay v·ũ k·hí hiện đại, tất cả cũng sẽ vô nghĩa. Để có thể bảo vệ được đất nước, mỗi chiến sĩ phải biết cách phối hợp, kỷ luật, và quan trọng nhất là giữ vững tinh thần, không bao giờ bị dao động.
Một sáng sớm, khi mặt trời chỉ vừa ló dạng, Nguyễn Hải đứng trên một đỉnh đồi, cùng với các tướng lĩnh và sĩ quan cấp cao, quan sát các đơn vị bộ binh đang thực hành chiến thuật trong khu rừng gần đó. Những người lính mặc đồng phục chỉnh tề, đôi tay cầm súng trường, chân di chuyển theo đội hình chặt chẽ, nhưng trong mắt cậu, vẫn còn những chỗ thiếu sót. Phía xa, đội pháo binh đang luyện tập chuyển động, những khẩu pháo khổng lồ được kéo lên từng vị trí chiến đấu, tạo thành một thế trận thật sự. Bên bờ biển, các t·àu c·hiến hải quân dù không thể ra khơi vào lúc này, cũng đang thực hiện các bài huấn luyện phòng thủ bờ biển.
Nguyễn Hải cúi xuống, nhìn chằm chằm vào cuộc diễn tập. Đôi mắt cậu trở nên sắc bén hơn bao giờ hết khi quan sát từng động tác, từng sự phối hợp giữa các đơn vị, từ bộ binh đến pháo binh, từ t·àu c·hiến cho đến việc bảo vệ bờ biển. Những chi tiết nhỏ như cách các chiến sĩ di chuyển, sự chính xác trong việc chuyển quân của pháo binh, hay sự điều chỉnh kịp thời của các t·àu c·hiến đều không thoát khỏi mắt cậu:
- Khanh xem xét lại đội hình của đại đội bộ binh, các binh sĩ vẫn còn quá chậm trong việc phối hợp với pháo binh. Chúng ta cần cải thiện kỹ năng bảo vệ đội ngũ khỏi các đợt t·ấn c·ông từ t·àu c·hiến địch. Điều này sẽ là yếu tố quyết định nếu chúng ta muốn đứng vững khi c·hiến t·ranh nổ ra.
Tướng Nguyễn Tri Phương, người đứng đầu lực lượng bộ binh, cúi đầu chấp nhận sự chỉ dẫn của Nguyễn Hải. Ông là một người tài ba và nghiêm khắc, luôn tôn trọng những chỉ thị từ Nguyễn Hải, bởi ông biết rằng cậu không bao giờ chỉ trích vô cớ, mà tất cả đều xuất phát từ sự quan tâm và trách nhiệm với đất nước:
- Thưa bệ hạ, thần sẽ yêu cầu các chỉ huy cấp dưới tăng cường huấn luyện. Các binh sĩ sẽ được học cách phối hợp với pháo binh và các khẩu súng trường để bảo vệ đội hình khỏi các đợt t·ấn c·ông từ quân địch.
Nguyễn Hải gật đầu, không để lỡ một khoảnh khắc nào. Cậu quay sang các sĩ quan trẻ đang theo dõi và dạy bảo họ.

- Hãy nhớ rằng trong c·hiến t·ranh, không có sự chuẩn bị nào là thừa. Mỗi người lính phải hiểu rõ nhiệm vụ của mình trong từng tình huống, và họ phải luôn tự ý thức được trách nhiệm của mình đối với đất nước. Một sai sót nhỏ có thể trả giá bằng sinh mạng, không chỉ của chính họ mà còn của những người đồng đội, của đất nước này.
Cậu tiếp tục nhìn ra xa, nơi những chiếc t·àu c·hiến đang thực hiện bài huấn luyện hải quân. Ánh mắt của cậu, dù vững vàng nhưng cũng chứa đầy lo toan, hướng về một tương lai chưa biết. Cậu hiểu rằng, đất nước không thể chỉ dựa vào q·uân đ·ội để bảo vệ, mà mỗi người dân phải là một chiến sĩ, mỗi gia đình phải là một pháo đài:
- Đừng để kẻ địch có cơ hội tiếp cận gần bờ. Hải quân của chúng ta phải đảm bảo an toàn từ ngoài khơi, tránh bất kỳ sự t·ấn c·ông nào. Pháo binh cũng phải đảm bảo rằng họ có thể hỗ trợ bộ binh kịp thời trong mọi tình huống, từ phòng thủ cho đến phản công.
Các sĩ quan trẻ, dù đã có kinh nghiệm chiến đấu nhưng vẫn không khỏi ngạc nhiên trước khả năng nhìn xa trông rộng của Nguyễn Hải. Cậu không chỉ yêu cầu sự chuẩn bị kỹ lưỡng mà còn luôn lường trước được mọi tình huống có thể xảy ra. Với cậu, c·hiến t·ranh không chỉ là cuộc chiến giữa q·uân đ·ội hai bên, mà còn là cuộc chiến giữa ý chí và lòng kiên cường.
Cuộc diễn tập thực tế được tổ chức vào tháng 10 năm 1857 tại Đà Nẵng. Đó là một trong những cuộc diễn tập lớn nhất từ trước đến nay. Tất cả các đơn vị q·uân đ·ội được huy động, từ bộ binh, pháo binh cho đến hải quân. Cuộc diễn tập được mô phỏng giống như một cuộc t·ấn c·ông thực sự của quân Pháp, và nhiệm vụ của q·uân đ·ội Đại Nam là phải bảo vệ bờ biển, chống lại mọi đợt xâm lấn.
Vào sáng sớm ngày diễn tập, khi sương mù vẫn chưa tan, q·uân đ·ội Đại Nam đã đứng sẵn trong đội hình. Những chiếc t·àu c·hiến đã được chuẩn bị, pháo binh được đặt vào vị trí chiến đấu, và bộ binh đã vào tư thế sẵn sàng. Nguyễn Hải đứng trên một ngọn đồi cao, quan sát tất cả từ xa. Cậu không thể bỏ qua bất kỳ chi tiết nhỏ nào. Mọi sự phối hợp giữa các lực lượng phải hoàn hảo, mọi hành động của từng người lính phải chính xác, bởi đó là yếu tố quyết định trong chiến thắng.
Cuộc diễn tập diễn ra căng thẳng và quyết liệt. Các binh sĩ bộ binh phải đối mặt với các đợt t·ấn c·ông giả lập từ t·àu c·hiến địch, trong khi pháo binh phải hỗ trợ hỏa lực cho bộ binh và bảo vệ các tuyến đường biển. Các t·àu c·hiến hải quân của Đại Nam phải đối phó với các tình huống giả định về đổ bộ của quân địch. Những sai sót dù nhỏ nhất đều được ghi nhận và sửa chữa ngay lập tức. Nguyễn Hải, dù không trực tiếp tham gia vào trận chiến, nhưng cậu vẫn không rời mắt khỏi từng động tác của các chiến sĩ.
Khi cuộc diễn tập kết thúc, Nguyễn Hải triệu tập các tướng lĩnh và sĩ quan lại để đánh giá:
- Các ngươi thấy sao, có nhận ra điểm yếu nào không? Nếu đối mặt với quân Pháp thực sự, liệu chúng ta có thể chiến thắng không? Những sai sót dù nhỏ nhất đều có thể ảnh hưởng đến toàn bộ chiến dịch. Một sai lầm, dù là nhỏ nhất, có thể khiến chúng ta mất đi tất cả.
Những lời chỉ trích của Nguyễn Hải như một lời thức tỉnh mạnh mẽ đối với tất cả. Cậu không hề tỏ ra nhân nhượng, mà yêu cầu tất cả phải làm tốt hơn. Nhưng không phải để gây sợ hãi, mà là để thức tỉnh họ. Cậu biết, c·hiến t·ranh không phải là một nơi để thử nghiệm, mà là nơi để khẳng định sức mạnh của đất nước, của q·uân đ·ội và tinh thần đoàn kết.
Nguyễn Hải không quên khích lệ các chiến sĩ:
- Tuy nhiên, các ngươi đã làm rất tốt. Hãy nhớ rằng huấn luyện chính là chìa khóa giúp các ngươi tự tin hơn trong chiến đấu. Một trận chiến không bao giờ là dễ dàng, nhưng chúng ta phải luôn sẵn sàng, vì đất nước này.
Lời nói của Nguyễn Hải không chỉ là sự động viên mà còn là nguồn sức mạnh, niềm tin để q·uân đ·ội Đại Nam vượt qua mọi khó khăn phía trước.