Chương 35: Chuẩn Bị Cho Tương Lai.
Xuyên Về Thời Tự Đức.
Tác giả: Lưu Huỳnh Phát.
Vào năm 1854, đất nước Đại Nam đang chìm đắm trong một bầu không khí yên bình, nhưng những lời cảnh báo từ những cường quốc phương Tây lại đang âm thầm vang lên từ mọi hướng. Cuộc sống hàng ngày của người dân vẫn trôi qua trong sự thanh bình, nhưng không ai có thể phủ nhận rằng bóng đen của c·hiến t·ranh xâm lược vẫn lơ lửng trên bầu trời, đe dọa không chỉ sự ổn định mà còn cả sự tồn vong của quốc gia. Dù có những thành tựu to lớn trong việc cải cách đất nước, xây dựng nền kinh tế vững mạnh và nâng cao mức sống cho người dân, nhưng Nguyễn Hải, người lãnh đạo của Đại Nam, hiểu rõ rằng sự hòa bình này có thể chỉ là tạm thời nếu không có một chiến lược vững vàng để bảo vệ đất nước khỏi những cơn sóng xâm lấn từ bên ngoài.
Trong tâm trí của Nguyễn Hải, việc duy trì sự ổn định không chỉ dừng lại ở kinh tế và xã hội, mà còn là quân sự, bởi chỉ khi có một lực lượng q·uân đ·ội mạnh mẽ và sẵn sàng chiến đấu, đất nước mới có thể bảo vệ được chính mình. Và chính vì vậy, một trong những ưu tiên hàng đầu của cậu chính là xây dựng và củng cố sức mạnh q·uân đ·ội Đại Nam. Cậu không chỉ là người đứng đầu, mà còn là một chỉ huy trực tiếp, thường xuyên giá·m s·át các cuộc huấn luyện, đào tạo binh lính, đặc biệt là việc chuẩn bị cho các tình huống xấu nhất, những cuộc t·ấn c·ông từ các thế lực bên ngoài mà nguy cơ lúc nào cũng hiện hữu.
Một trong những cuộc diễn tập quân sự mà Nguyễn Hải tổ chức, và cũng là một trong những cuộc huấn luyện quan trọng nhất trong năm 1854, là cuộc tập trận chống lại một cuộc t·ấn c·ông đổ bộ từ biển. Địa điểm của cuộc diễn tập được chọn là Hải Phòng, nơi có vị trí chiến lược cực kỳ quan trọng. Các binh sĩ tham gia cuộc diễn tập được chia thành nhiều đơn vị, từ bộ binh, pháo binh đến thủy binh, mỗi lực lượng đều có vai trò riêng trong việc phòng thủ bờ biển. Nguyễn Hải đứng trên đài quan sát, ánh mắt dõi theo những làn sóng dập dờn ngoài khơi, nơi những t·àu c·hiến có thể xuất hiện bất kỳ lúc nào.
Từ vị trí cao, Nguyễn Hải quát lớn về phía các tướng lĩnh:
- Chúng ta không thể chỉ đứng chờ. Bất kỳ cuộc t·ấn c·ông nào cũng có thể đến từ mọi hướng. Các ngươi phải chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với mọi tình huống. Hãy phối hợp thật tốt, bảo vệ từng tấc đất của Đại Nam.
Giọng cậu vang dội, mạnh mẽ và đầy quyết đoán. Những lời của Nguyễn Hải không phải chỉ là mệnh lệnh, mà là một sự khích lệ, một lời nhắc nhở đầy trách nhiệm. Cậu hiểu rằng trong thế giới c·hiến t·ranh không ngừng nghỉ, sự lơ là dù chỉ một chút cũng có thể dẫn đến t·hảm h·ọa. Các buổi huấn luyện không chỉ là để binh lính rèn luyện kỹ năng chiến đấu, mà còn là thử thách sự phối hợp nhịp nhàng giữa các lực lượng. Bộ binh, pháo binh, thủy binh, tất cả đều phải như một cỗ máy hoạt động nhịp nhàng, không có sự phân tách hay chậm trễ.
Dưới sự giá·m s·át nghiêm ngặt của Nguyễn Hải, q·uân đ·ội Đại Nam đã ngày càng trở nên tinh nhuệ hơn. Không chỉ trong chiến thuật và huấn luyện, cậu còn chú trọng đến việc trang bị cho q·uân đ·ội những v·ũ k·hí hiện đại. Nguyễn Hải ra lệnh nhập khẩu và tự sản xuất những loại súng trường mới, có độ chính xác cao và sức mạnh mạnh mẽ, theo tiêu chuẩn phương Tây. Công việc này được giao cho Phan Thanh Giản, một trong những nhân vật chủ chốt trong việc nghiên cứu và sản xuất v·ũ k·hí.
Một buổi sáng, Phan Thanh Giản đến báo cáo về tiến độ sản xuất súng trường mới cho Nguyễn Hải. Ông báo cáo với giọng điệu đầy lo lắng:

- Thưa bệ hạ, các xưởng chế tạo của chúng ta đã bắt đầu sản xuất súng trường theo tiêu chuẩn mới. Tuy nhiên, để đạt được hiệu suất tối ưu, vẫn còn một số chi tiết cần cải tiến thêm. Chúng thần đang cố gắng hết sức để hoàn thiện các khâu sản xuất.
Nguyễn Hải ngồi trầm tư, ánh mắt không hề lo lắng mà ngược lại, đầy sự quyết tâm. Cậu khẽ gật đầu và lên tiếng, giọng cương nghị:
- Đừng vội nản lòng. Mỗi cây súng mà chúng ta chế tạo đều là một phần trong sức mạnh của Đại Nam. Hãy tiếp tục nỗ lực và cải tiến cho đến khi hoàn thiện. Không có gì là không thể nếu chúng ta kiên trì.
Nguyễn Hải không chỉ chú trọng đến việc cải tiến v·ũ k·hí mà còn quan tâm sâu sắc đến việc xây dựng các công trình phòng thủ dọc bờ biển. Cậu hiểu rằng, dù cho đất nước chưa bao giờ phải đối mặt với cuộc c·hiến t·ranh xâm lược quy mô lớn từ biển, nhưng không thể lơ là với nguy cơ từ các thế lực hải quân phương Tây. Vì vậy, Nguyễn Hải đã chỉ đạo xây dựng những pháo đài kiên cố tại những vị trí chiến lược trên các bờ biển của Đại Nam, từ Đà Nẵng, Vũng Tàu đến Cửa Lò.
Tôn Thất Thuyết, một trong những vị tướng đáng tin cậy của Nguyễn Hải, được giao nhiệm vụ giá·m s·át việc xây dựng các pháo đài này. Trong một lần kiểm tra tiến độ công trình, Tôn Thất Thuyết đã báo cáo với Nguyễn Hải:
- Thưa bệ hạ, công trình ở Đà Nẵng đang tiến triển rất tốt. Chúng thần đã lắp đặt 20 khẩu pháo trên pháo đài, và chỉ cần thêm vài tháng nữa là sẽ hoàn tất. Khi công trình hoàn thiện, chúng ta sẽ đủ khả năng đối phó với bất kỳ hạm đội nào có ý định xâm lấn.
Nguyễn Hải nghe xong, không tỏ vẻ hài lòng mà chỉ khẽ gật đầu. Cậu vẫn nhìn về phía biển, nơi những con sóng vỗ dập dờn, như một lời nhắc nhở rằng c·hiến t·ranh không bao giờ lùi xa. Cậu bình thản lên tiếng:
- Rất tốt, nhưng đừng chỉ dừng lại ở việc xây dựng. Chúng ta cần huấn luyện cho binh lính cách sử dụng pháo thật hiệu quả. Không thể để một khẩu pháo nào của chúng ta bị lãng phí. Mỗi khẩu pháo phải là một công cụ bảo vệ đất nước, và mỗi người lính phải có trách nhiệm lớn lao trong việc sử dụng chúng.
Những lời này của Nguyễn Hải như một kim chỉ nam cho q·uân đ·ội. Cậu luôn nhấn mạnh rằng sức mạnh q·uân đ·ội không chỉ nằm ở v·ũ k·hí mà còn ở tinh thần kỷ luật, sự phối hợp ăn ý giữa các lực lượng. Mỗi binh sĩ, mỗi chiến thuật, và mỗi công cụ chiến đấu đều cần được rèn giũa một cách hoàn hảo.
Bên cạnh việc củng cố quân sự, Nguyễn Hải còn không ngừng thúc đẩy các mối quan hệ ngoại giao với các cường quốc phương Tây. Cậu nhận thức rõ rằng trong bối cảnh thế giới đầy biến động, không thể chỉ dựa vào sức mạnh quân sự mà không có sự hỗ trợ từ các quốc gia lớn. Nguyễn Hải cử các phái đoàn ngoại giao đến Pháp, Anh, Mỹ nhằm duy trì những mối quan hệ hòa bình và mở rộng các cơ hội hợp tác về thương mại, công nghệ và quốc phòng.

Nguyễn Trường Tộ, một trí thức uyên bác và là người am hiểu về các quốc gia phương Tây, được giao nhiệm vụ làm trưởng đoàn ngoại giao trong những chuyến đi quan trọng này. Trước khi lên đường đến Pháp, Nguyễn Trường Tộ đã đến gặp Nguyễn Hải để bàn về chiến lược ngoại giao:
- Thưa bệ hạ, trong chuyến đi này, mục tiêu chính của chúng ta là gì?
Nguyễn Hải ngẫm nghĩ một lúc rồi trả lời, giọng điềm tĩnh nhưng đầy kiên quyết:
- Chúng ta không đến để xin sự giúp đỡ. Chúng ta đến để khẳng định rằng Đại Nam là một quốc gia mạnh mẽ, sẵn sàng hợp tác nhưng không dễ bị khuất phục. Chúng ta cần công nghệ, nhưng chúng ta cũng phải chứng tỏ rằng chúng ta có thể tự lực, tự bảo vệ mình mà không lệ thuộc vào bất kỳ ai.
Câu trả lời của Nguyễn Hải không chỉ phản ánh tầm nhìn chiến lược của cậu mà còn là một thông điệp mạnh mẽ gửi đến các cường quốc phương Tây. Trong suốt các chuyến đi ngoại giao, Nguyễn Trường Tộ đã mang về những công nghệ tiên tiến, từ kỹ thuật quân sự đến những thành tựu trong các ngành công nghiệp, giúp đất nước Đại Nam nâng cao năng lực tự sản xuất và bảo vệ chính mình.
Tuy nhiên, Nguyễn Hải cũng hiểu rằng không chỉ có các cường quốc phương Tây mà ngay cả các quốc gia láng giềng trong khu vực cũng cần phải xây dựng mối quan hệ. Vì thế, cậu cử đại sứ sang Xiêm La (nay là Thái Lan) và Nhật Bản để thiết lập các liên minh chiến lược, tăng cường sự hợp tác quốc tế trong bối cảnh khu vực Đông Nam Á. Cậu nói với các quan lại trong một cuộc họp nội bộ:
- Kẻ thù không chỉ của riêng Đại Nam. Các quốc gia láng giềng cũng đang phải đối mặt với những nguy cơ tương tự. Liên minh giữa chúng ta với Xiêm La và Nhật Bản sẽ là tấm lá chắn vững chắc bảo vệ chúng ta khỏi sự đe dọa từ các thế lực thực dân phương Tây.
Nguyễn Hải, với tầm nhìn xa trông rộng, đã kết hợp thành công sức mạnh quân sự với ngoại giao khéo léo. Cậu không chỉ là một vị lãnh đạo tài ba trong c·hiến t·ranh, mà còn là một người đi đầu trong việc xây dựng các mối quan hệ quốc tế vững mạnh. Dù đối mặt với muôn vàn khó khăn, Nguyễn Hải vẫn kiên định với mục tiêu bảo vệ độc lập và chủ quyền của Đại Nam, không để bất kỳ thế lực ngoại bang nào có thể x·âm p·hạm vào lãnh thổ của đất nước.
Nguyễn Hải sau những năm tháng đầy thử thách và sóng gió, đã nhận ra rằng sức mạnh của một đất nước không chỉ đơn thuần nằm ở q·uân đ·ội hùng mạnh hay những pháo đài kiên cố mà là ở sự đoàn kết, ý chí và lòng yêu nước của nhân dân. Trong từng bước đi của mình, cậu không ngừng thổi bùng ngọn lửa yêu nước trong trái tim mỗi người dân Đại Nam. Với cậu, để đất nước có thể phát triển và trường tồn, thì trước tiên mỗi người dân phải nhận thức rõ về trách nhiệm và nghĩa vụ của mình đối với tổ quốc.
Từ những buổi lễ nhỏ tại các làng quê đến những cuộc hội họp lớn ở các thành phố, Nguyễn Hải luôn đứng ra kêu gọi mọi người cùng chung tay bảo vệ đất nước, vì sự vững mạnh của Đại Nam và vì tương lai của con cháu mai sau. Cậu hiểu rằng, chỉ khi người dân nhận thức được rằng sức mạnh của quốc gia không chỉ phụ thuộc vào những yếu tố bên ngoài mà còn từ sự đoàn kết và ý chí kiên cường của chính họ, họ mới thật sự sẵn sàng hy sinh, chiến đấu để bảo vệ quê hương.

Một trong những buổi lễ quan trọng nhất diễn ra tại kinh thành Huế, nơi cậu đứng trên bục cao, đối diện với hàng nghìn ánh mắt sáng ngời của người dân. Cả một biển người chờ đợi lời nói từ vị lãnh đạo trẻ mà họ hết mực kính trọng. Nguyễn Hải bình tĩnh nhìn quanh, để ánh mắt gặp gỡ từng người trong đám đông, rồi cậu nói bằng một giọng điềm tĩnh nhưng tràn đầy quyết tâm:
- Chúng ta có thể xây dựng những pháo đài kiên cố nhất, sở hữu những v·ũ k·hí mạnh mẽ nhất, nhưng nếu không có sự đồng lòng, tất cả sẽ trở nên vô nghĩa. Đại Nam chỉ có thể trường tồn nếu từng người dân đều sẵn sàng đứng lên bảo vệ quê hương. Nếu mỗi người trong chúng ta đều làm tròn trách nhiệm của mình, đất nước này sẽ không bao giờ phải lo sợ trước bất kỳ thế lực ngoại bang nào.
Lời nói của Nguyễn Hải như một cơn gió mới, thổi bùng lên ngọn lửa yêu nước trong trái tim mỗi người. Những người dân, từ già đến trẻ, từ nam đến nữ, đều cảm nhận được niềm tin mãnh liệt trong lời phát biểu ấy. Cảm giác như mọi người đã nhận ra rằng sức mạnh của Đại Nam không phải chỉ đến từ những v·ũ k·hí, mà là từ sự đoàn kết của chính họ. Những lời kêu gọi ấy không chỉ là khẩu hiệu hùng hồn mà là một lời khẩn thiết, một lời thấm đẫm niềm tin và sức mạnh của một dân tộc. Cả đất nước, từ thành thị đến nông thôn, từ miền xuôi đến miền ngược, đều bắt đầu nhận thức rõ ràng rằng sự đoàn kết là yếu tố quyết định đến sự tồn vong của quốc gia.
Nguyễn Hải không chỉ dừng lại ở việc kêu gọi sự đoàn kết mà còn chủ động xây dựng nền tảng vững chắc cho đất nước. Cậu hiểu rằng, trong một thế giới đang thay đổi không ngừng, chỉ có tri thức mới có thể giúp Đại Nam đứng vững và đối mặt với những thách thức từ các thế lực mạnh mẽ. Vì vậy, ngoài việc phát triển quân sự, cậu tập trung vào việc xây dựng hệ thống giáo dục, đặc biệt là các trường đào tạo về quân sự, ngoại giao, khoa học và công nghệ. Cậu muốn tạo ra một thế hệ mới, không chỉ mạnh mẽ về thể chất mà còn vững vàng về trí tuệ, có khả năng đối phó với mọi tình huống khó khăn.
Một buổi gặp mặt quan trọng tại Huế, Nguyễn Hải mời các học giả và những người có uy tín trong giới trí thức để thảo luận về tương lai của Đại Nam. Trước các học giả và quan lại, cậu khẳng định:
- Chúng ta không chỉ cần những người lính mạnh mẽ, mà còn cần những người có thể suy nghĩ và đổi mới. Tri thức chính là v·ũ k·hí sắc bén nhất để đối đầu với những thế lực ngoại bang. Để Đại Nam trở thành một cường quốc, chúng ta phải làm chủ tri thức, phải hiểu rõ thế giới này vận hành như thế nào để có thể tìm ra cách phát triển đất nước, bảo vệ tổ quốc một cách hiệu quả nhất. Chỉ có như vậy, Đại Nam mới có thể đứng vững và tiến xa.
Lời nói của Nguyễn Hải thực sự chạm đến trái tim của các học giả và quan lại có mặt trong buổi gặp mặt hôm đó. Họ không chỉ nghe thấy một vị lãnh đạo nói về sức mạnh quân sự mà còn thấy một tầm nhìn xa rộng, nhìn về một tương lai bền vững và phát triển. Các học giả, những người đã dành cả đời nghiên cứu, cảm nhận được sự trân trọng đối với tri thức trong lời phát biểu của cậu. Đúng vậy, chỉ có tri thức mới có thể giúp dân tộc này vượt qua được những thử thách khốc liệt của thời đại.
Nguyễn Hải cũng hiểu rằng, một đất nước muốn mạnh mẽ, không thể thiếu nền kinh tế vững mạnh. Cậu ra lệnh cải cách hệ thống kinh tế, khuyến khích sản xuất trong nước và thúc đẩy xuất khẩu để tạo ra nguồn tài chính dồi dào phục vụ cho quốc phòng cũng như các chương trình phát triển quốc gia. Cậu yêu cầu các quan lại, các thương nhân và những người có ảnh hưởng trong xã hội phải chung tay đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế, giúp Đại Nam tự chủ, không phụ thuộc vào nguồn lực từ bên ngoài.
Vào một buổi họp quan trọng tại triều đình, khi các quan lại đang tranh luận về các vấn đề kinh tế và quân sự, Nguyễn Hải đứng dậy, ánh mắt kiên định nhìn vào các quan lại và nói:
- Chúng ta đang chuẩn bị không chỉ cho ngày mai, mà cho cả những thế hệ mai sau. Đại Nam phải trở thành một quốc gia không chỉ mạnh mẽ mà còn bền vững. Trẫm tin rằng, với sự quyết tâm của tất cả chúng ta, không kẻ thù nào có thể khuất phục được đất nước này. Nếu chúng ta không làm ngay từ bây giờ, chúng ta sẽ không có cơ hội vào ngày mai. Mỗi người phải có trách nhiệm trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. Không thể để bất kỳ một thế lực nào có thể làm suy yếu đất nước này.
Lời nói của Nguyễn Hải không chỉ thuyết phục mà còn là một lời thôi thúc mạnh mẽ, thúc đẩy tất cả các quan lại trong triều đình nhận thức được rằng họ phải hành động ngay, không thể chần chừ. Những kế hoạch mà cậu đưa ra không chỉ nhằm đảm bảo an ninh quốc gia mà còn phải xây dựng nền kinh tế tự chủ, bền vững và có khả năng đối phó với mọi thử thách. Các quan lại đều nhận ra rằng, để Đại Nam đứng vững trước mọi khó khăn, họ không thể chỉ dựa vào chiến lược quân sự mà còn phải cải cách mạnh mẽ nền kinh tế và xây dựng một hệ thống giáo dục tiên tiến, giúp cho quốc gia có được một nền tảng vững chắc.
Với tầm nhìn chiến lược của mình, Nguyễn Hải không chỉ lo toan cho hiện tại mà còn suy nghĩ về tương lai, nơi Đại Nam không chỉ phải đối mặt với những thử thách từ bên ngoài mà còn phải đối mặt với những thách thức từ chính nội tại của đất nước. Cậu hiểu rằng, chỉ có sự đổi mới và cải cách liên tục mới có thể giúp Đại Nam duy trì sức mạnh và phát triển bền vững. Cậu tiếp tục làm việc, không ngừng động viên tinh thần của người dân và không ngừng hoàn thiện những chiến lược dài hạn, để tất cả cùng hướng về một tương lai sáng lạng, nơi mà Đại Nam không chỉ đứng vững mà còn vươn lên mạnh mẽ.
Nguyễn Hải tin rằng, dù có phải đối mặt với bất kỳ thử thách nào, Đại Nam vẫn sẽ đứng vững. Và cậu hiểu rằng để làm được điều đó, mỗi bước đi của cậu đều phải hướng đến sự phát triển bền vững, vì đó là tương lai của dân tộc, của những thế hệ mai sau.