Chương 29: Phát Triển Kinh Tế.
Xuyên Về Thời Tự Đức.
Tác giả: Lưu Huỳnh Phát.
Vào năm 1850, Đại Nam đang phải đối mặt với một loạt những thử thách nghiêm trọng. Sau nhiều năm chìm trong tình trạng suy thoái kinh tế và chính trị, đất nước này không còn giữ được sức mạnh và sự thịnh vượng như trước kia. Sự bất ổn trong triều chính và nền kinh tế suy yếu khiến người dân sống trong nghèo đói, trong khi những đợt t·hiên t·ai liên tiếp càng l·àm t·ình hình trở nên trầm trọng hơn.
Giữa thời kỳ đó, chàng trai trẻ tuổi Nguyễn Hải đây với tầm nhìn sắc bén và lòng nhiệt huyết, đã quyết tâm thay đổi vận mệnh của Đại Nam. Không thể đứng nhìn đất nước chìm trong khó khăn mà không hành động, Nguyễn Hải nhận thức rõ rằng những cải cách quyết liệt là điều cần thiết nếu muốn đưa Đại Nam trở lại thời kỳ thịnh vượng như xưa. Và trong đó, một trong những vấn đề mà cậu nhận thấy cần phải giải quyết ngay lập tức là hệ thống thuế, đó vẫn là gánh nặng khổng lồ đè lên vai mọi tầng lớp dân cư, đặc biệt là nông dân.
Hệ thống thuế của Đại Nam thời bấy giờ, được quy định một cách cứng nhắc và không linh hoạt, đang đẩy người dân vào cảnh khó khăn. Nông dân, lực lượng chính tạo ra của cải cho đất nước, lại phải gánh chịu những khoản thuế cao ngất, không chỉ làm cho họ kiệt quệ mà còn giảm động lực sản xuất. Các thương nhân, những người giúp nền kinh tế vận hành, cũng chịu ảnh hưởng nặng nề từ các chính sách thuế không công bằng, khiến họ không thể phát triển. Những bất cập này đã kéo dài quá lâu, và Nguyễn Hải biết rằng chỉ có thay đổi mạnh mẽ mới giúp đất nước vượt qua giai đoạn suy thoái này.
Ngày hôm đó, khi triệu tập các quan lại vào một buổi họp quan trọng, Nguyễn Hải không giấu được sự quyết tâm trong ánh mắt của mình. Cậu biết rằng những người đồng liêu trong triều không phải ai cũng dễ dàng chấp nhận những thay đổi lớn lao. Tuy nhiên, cậu vẫn không thể lùi bước. Cái nhìn của cậu quét qua từng gương mặt quan lại trong phòng, và khi mọi người đã ổn định chỗ ngồi, Nguyễn Hải bắt đầu lên tiếng, giọng cậu bình tĩnh nhưng đầy mạnh mẽ:
- Chúng ta không thể cứ tiếp tục duy trì hệ thống thuế nặng nề và không công bằng như hiện tại. Người dân, đặc biệt là nông dân, đang gánh chịu những khoản thuế khổng lồ, trong khi họ chẳng nhận lại được gì từ sự đóng góp của mình. Chúng ta cần có một hệ thống thuế công bằng hơn, để không chỉ giúp người dân giảm bớt gánh nặng mà còn khuyến khích sản xuất và thương mại. Đó là cách duy nhất để nền kinh tế của Đại Nam có thể phát triển mạnh mẽ và bền vững."
Trong phòng họp, một quan lại lớn tuổi, với mái tóc bạc phơ và gương mặt đầy những nếp nhăn của thời gian, lên tiếng với vẻ lo ngại:
- Tâu bệ hạ, giảm thuế là một việc không dễ dàng. Liệu chúng ta có đủ nguồn thu để duy trì các hoạt động của triều đình và đảm bảo an ninh quốc gia không? Chúng ta cần tiền để duy trì q·uân đ·ội, để xây dựng các công trình quan trọng, và để duy trì sự ổn định của xã hội.
Nguyễn Hải không tỏ ra bối rối. Cậu đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng cho tất cả những câu hỏi như thế này. Cậu nhìn thẳng vào mắt vị quan lại già và kiên quyết trả lời:
- Trẫm hiểu điều đó. Nhưng chúng ta không thể tiếp tục đi theo con đường này nữa. Cần phải thay đổi cách thức thu thuế để có thể khuyến khích các ngành sản xuất, thương mại, và đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Chúng ta sẽ giảm thuế cho những vùng khó khăn, và đồng thời tăng cường đầu tư vào các ngành mũi nhọn như giao thông, cơ sở hạ tầng và cảng biển. Điều này không chỉ tạo ra một nền kinh tế vững mạnh mà còn tạo ra cơ hội cho tất cả mọi người phát triển.
Một quan lại trẻ tuổi, người có tinh thần cải cách và luôn ủng hộ những chính sách đổi mới, đứng dậy với vẻ đầy nhiệt huyết. Anh ta nói, giọng mạnh mẽ nhưng đầy hy vọng:
- Bẩm bệ hạ, nếu chúng ta đầu tư vào cơ sở hạ tầng, vào các ngành công nghiệp quan trọng như giao thông, cảng biển và công nghệ, không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng thuế cho người dân mà còn tạo ra công ăn việc làm, thúc đẩy sản xuất. Các doanh nghiệp sẽ đổ xô vào những lĩnh vực này, từ đó sẽ tạo ra nguồn thu lớn từ thuế doanh nghiệp và thương mại. Đây là con đường duy nhất để thúc đẩy nền kinh tế phát triển nhanh chóng và bền vững.

Nguyễn Hải gật đầu, nở một nụ cười cảm kích trước sự đồng tình của quan lại trẻ tuổi. Cậu tiếp tục nói:
- Chúng ta sẽ không chỉ thay đổi một chút trong chính sách thuế mà sẽ thực hiện một cuộc cải cách toàn diện, khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào các dự án phát triển cơ sở hạ tầng, đặc biệt là trong các ngành giao thông, cảng biển và công nghệ. Đặc biệt, chúng ta sẽ tạo ra các chính sách ưu đãi thuế cho các công ty mới thành lập trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển công nghệ, cũng như các doanh nghiệp tham gia vào các dự án hạ tầng quan trọng.
Những lời của Nguyễn Hải như một luồng gió mới trong phòng họp. Các quan lại bắt đầu trao đổi với nhau một cách sôi nổi. Những ý tưởng mà cậu đưa ra khiến họ phải suy nghĩ lại về cách nhìn nhận và quản lý nền kinh tế. Mặc dù không phải tất cả đều đồng thuận ngay lập tức, nhưng rõ ràng, Nguyễn Hải đã thành công trong việc khơi dậy một làn sóng cải cách trong triều đình.
Vài tháng sau, Nguyễn Hải bắt đầu thực hiện các thay đổi trong hệ thống thuế. Cậu quyết định giảm thuế cho nông dân, đặc biệt là đối với những vùng đất nghèo, chịu ảnh hưởng nặng nề từ t·hiên t·ai. Những vùng sản xuất khó khăn sẽ được miễn thuế hoặc giảm thuế, hy vọng rằng điều này sẽ giúp nông dân có cơ hội tái đầu tư vào sản xuất, nâng cao năng suất và góp phần làm giàu cho đất nước.
Ngày đầu tiên của chính sách mới, Nguyễn Hải quyết định trực tiếp đến thăm một ngôi làng nằm ngoài thành phố. Đây là nơi mà các nông dân đã phải vật lộn với nghèo đói và t·hiên t·ai suốt nhiều năm qua. Khi Nguyễn Hải đến, những người dân trong làng đều nhìn cậu với ánh mắt đầy hy vọng và cả sự bất ngờ, vì họ không thể tin rằng những thay đổi mà cậu hứa hẹn sẽ thành hiện thực.
Nguyễn Hải bước đến gần một nhóm nông dân đang làm việc trên cánh đồng, cậu nhìn họ với ánh mắt trìu mến và nhẹ nhàng nói:
- Trẫm hiểu nỗi vất vả của bà con. Chính vì vậy, triều đình sẽ giảm thuế cho những vùng đất khó khăn, để các bà con có thể tiếp tục sản xuất, tái đầu tư vào công việc của mình. Đây là bước đầu tiên trong những cải cách mà chúng ta sẽ thực hiện để giúp các bạn phát triển.
Một người nông dân, tay cầm chiếc cuốc, nhìn Nguyễn Hải với ánh mắt đầy nghi ngại:
- Thưa bệ hạ, chúng thảo dân vẫn còn lo lắng. Nếu thuế giảm đi, liệu chúng thảo dân có thể sống nổi không khi mà giá nông sản lại thấp như vậy? Những kẻ trung gian luôn ép giá khiến chúng thảo dân chẳng thể nào đủ sống.
Nguyễn Hải trầm ngâm một lúc, rồi đáp với giọng nhẹ nhàng nhưng đầy chắc chắn:
- Ngoài việc giảm thuế, triều đình cũng sẽ phát triển các cơ sở hạ tầng như hệ thống giao thông và cảng biển. Khi giao thông thuận lợi, sản phẩm của các bà con sẽ dễ dàng được đưa đến các thị trường lớn hơn, và như vậy sẽ giúp các bà con bán được giá cao hơn.
Cậu dừng lại một chút, nhìn vào những khuôn mặt đầy hy vọng của nông dân và tiếp tục:
- Triều đình cũng sẽ xây dựng các chợ đầu mối, giúp các bà con có thể bán sản phẩm với giá hợp lý, không bị ép giá bởi các thương lái. Triều đình cam kết tạo ra những điều kiện tốt nhất để các bạn có thể phát triển kinh tế, và nhờ vậy, đất nước cũng sẽ trở nên hưng thịnh.

Những lời nói của Nguyễn Hải như một liều thuốc an ủi, giúp người dân trong làng bớt lo âu. Dần dần, họ cảm nhận được sự quan tâm thật lòng của nhà vua và hy vọng vào một tương lai tươi sáng hơn. Cảm xúc ấy lan rộng ra khắp các làng quê, khi mà chính sách thuế mới dần dần được triển khai.
Không lâu sau đó, các cải cách của Nguyễn Hải đã bắt đầu mang lại kết quả. Những vùng đất nghèo khó dần thoát khỏi cảnh túng quẫn, năng suất nông sản gia tăng, trong khi các thương nhân bắt đầu tái đầu tư và phát triển các ngành công nghiệp chủ lực như cơ sở hạ tầng, giao thông và cảng biển. Các doanh nghiệp cũng hưởng ứng các chính sách thuế ưu đãi, và nền kinh tế Đại Nam bắt đầu hồi sinh. Nhờ những cải cách đúng đắn và quyết liệt của Nguyễn Hải, Đại Nam dần dần trở lại thời kỳ thịnh vượng, với một nền kinh tế mạnh mẽ và bền vững, đáp ứng được những kỳ vọng của người dân.
Nguyễn Hải đứng vững giữa hội trường, nơi những người quyền lực nhất của đất nước đang chú ý lắng nghe từng lời cậu nói. Ánh mắt cậu không chỉ sắc bén mà còn chứa đựng một sự quyết tâm không thể lay chuyển. Đối diện với những nhà đầu tư, các thương nhân, và những quan lại trong triều đình, cậu biết rõ rằng mỗi quyết định của mình sẽ tác động sâu rộng đến tương lai của cả đất nước. Không khí trong phòng có phần căng thẳng, nhưng cậu không để điều đó làm mình nao núng. Cậu là người duy nhất có tầm nhìn chiến lược đủ để hiểu rằng những thay đổi này không chỉ là những con số trong bảng thuế, mà là sự thay đổi căn bản, mang lại cơ hội và thịnh vượng cho mọi tầng lớp trong xã hội.
Nguyễn Hải hít một hơi thật sâu, rồi nhẹ nhàng cất tiếng, từng câu chữ phát ra đầy sự tự tin:
- Chúng ta đang ở trong một giai đoạn quan trọng của sự phát triển. Đất nước không thể đứng yên, chúng ta cần những bước đi mạnh mẽ, quyết liệt, để xây dựng một nền tảng vững chắc cho một tương lai thịnh vượng. Không phải chỉ cho hiện tại, mà còn cho các thế hệ sau này.
Cậu dừng lại, ánh mắt không rời khỏi những gương mặt trong hội trường. Cảm giác chờ đợi, kỳ vọng hiện rõ trong từng ánh nhìn. Nguyễn Hải hiểu rằng, trong những đôi mắt đó, không chỉ có sự hy vọng mà còn là những nghi ngại, những câu hỏi chưa được giải đáp. Dù rằng tất cả đều là những người tài giỏi, nhưng họ cũng không thể tránh khỏi sự hoài nghi về những thay đổi lớn lao mà cậu đang đề xuất.
- Chúng ta sẽ không chỉ tạo ra những lợi ích trong ngắn hạn. Điều quan trọng là phải xây dựng một nền tảng vững chắc, một hệ thống công nghiệp đa dạng và bền vững, giúp đất nước phát triển lâu dài. Chính vì thế, tôi đề xuất chính sách miễn thuế cho các doanh nghiệp mới thành lập, và giảm thuế cho các nhà đầu tư vào các lĩnh vực quan trọng như giao thông và cơ sở hạ tầng
Lời nói của cậu như một lời hứa, như một cam kết mạnh mẽ. Mỗi từ ngữ cậu thốt ra đều là kết quả của những suy nghĩ thấu đáo, những kế hoạch dài hạn, được tính toán kỹ càng để có thể thay đổi cục diện nền kinh tế. Cậu biết rằng nếu các khu vực chưa phát triển được đầu tư đúng mức, nếu các ngành công nghiệp đang phát triển không được hỗ trợ, thì khoảng cách giữa các vùng miền sẽ càng ngày càng xa, và đất nước sẽ không thể phát triển đồng đều.
Nguyễn Hải nhấn mạnh:
- Chúng ta không thể chỉ tập trung phá triển vào những thành phố lớn, mà phải hướng tới các tỉnh khác, các khu vực nông thôn, nơi mà sự phát triển còn rất hạn chế. Đặc biệt, những khu vực này sẽ được hưởng lợi từ chính sách giảm thuế, từ đó thu hút đầu tư, tạo ra việc làm và phát triển kinh tế địa phương.
Những lời này như đánh thức sự nhận thức của mọi người có mặt trong phòng. Những nhà đầu tư, dù họ rất tinh ý trong việc nhìn nhận cơ hội, nhưng cậu biết rằng họ cũng có những lo ngại riêng. Bởi lẽ, với những thay đổi mạnh mẽ như vậy, không thể tránh khỏi sự nghi ngờ về khả năng thực hiện và những rủi ro tiềm tàng. Cậu biết rõ, sự đồng lòng từ các tầng lớp trong xã hội là yếu tố quyết định cho sự thành công của chính sách.
Nguyễn Hải tiếp tục:
- Chính những biện pháp này sẽ tạo ra một môi trường thuận lợi, không chỉ cho các nhà đầu tư trong nước mà còn là dấu hiệu mời gọi các đối tác quốc tế. Các ngành công nghiệp sẽ không còn bị giới hạn trong những lĩnh vực truyền thống nữa, mà sẽ mở ra nhiều cơ hội mới trong các lĩnh vực như công nghiệp chế biến, xây dựng, giao thông, và đặc biệt là cơ sở hạ tầng. Đây chính là thời điểm để chúng ta thực sự thay đổi, để làm cho nền kinh tế của Đại Nam trở nên mạnh mẽ và bền vững hơn.

Mọi ánh mắt đều đổ dồn vào cậu. Cậu có thể cảm nhận được sự tin tưởng, nhưng cũng không thiếu những sự hoài nghi, những câu hỏi chưa được thốt lên. Cậu hiểu rằng, để tạo ra sự thay đổi, không chỉ cần những lời nói mạnh mẽ, mà còn phải có hành động thực sự, kiên định và nhất quán.
Trong các cuộc làm việc sau đó với các quan lại, Nguyễn Hải tiếp tục nhấn mạnh về tầm quan trọng của cải cách thuế. Cậu nhẹ nhàng nhưng đầy quyết đoán:
- Các khanh đều hiểu rõ rằng thuế không phải là một gánh nặng. Đó là công cụ giúp chúng ta xây dựng một đất nước thịnh vượng. Tuy nhiên, hệ thống thuế hiện nay còn quá phức tạp và dễ bị lợi dụng. Nếu chúng ta không cải cách, nếu để tình trạng t·ham n·hũng và thủ tục hành chính phức tạp tiếp tục tồn tại, thì chúng ta sẽ làm mất đi niềm tin của người dân và doanh nghiệp.
Một quan lại đứng dậy, ánh mắt tỏ vẻ lo ngại:
- Thưa bệ hạ, chúng thần hiểu tầm quan trọng của việc cải cách hệ thống thuế. Tuy nhiên, việc thay đổi này sẽ đòi hỏi rất nhiều sự thay đổi về quy trình và lực lượng cán bộ. Liệu chúng ta có đủ nguồn lực để thực hiện những cải cách này không?
Nguyễn Hải mỉm cười, ánh mắt cậu lấp lánh niềm tin vững vàng:
- Đừng lo lắng về nguồn lực. Chúng ta không chỉ cải cách trong lĩnh vực thuế mà còn phải cải cách toàn bộ hệ thống hành chính, đào tạo lại đội ngũ cán bộ, và quan trọng hơn là xây dựng một hệ thống quản lý minh bạch, rõ ràng. Nếu làm tốt, hệ thống thuế mới sẽ trở thành công cụ không chỉ giúp thu hút đầu tư, mà còn phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Những lời của cậu như một lời hứa chắc chắn, không chỉ là một chương trình cải cách mà là một chiến lược thay đổi toàn diện. Cậu hiểu rằng để thực hiện cải cách thuế một cách hiệu quả, cần phải có sự đồng thuận và hỗ trợ mạnh mẽ từ tất cả các cấp, từ chính quyền địa phương cho đến từng cán bộ thực thi. Nhưng với Nguyễn Hải, những khó khăn đó không phải là điều cản trở, mà là những thử thách cần vượt qua.
Nguyễn Hải tiếp tục làm việc không ngừng nghỉ. Các cải cách thuế không chỉ đơn giản là giảm thuế cho những ngành cần hỗ trợ, mà còn là việc đơn giản hóa các thủ tục hành chính. Một hệ thống thuế dễ hiểu và dễ thực hiện, đồng thời minh bạch và công bằng, sẽ tạo ra sự tin tưởng không chỉ từ người dân mà cả các doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Dưới sự dẫn dắt của Nguyễn Hải, nền kinh tế Đại Nam đã có những thay đổi rõ rệt. Các ngành công nghiệp chế biến, xây dựng và giao thông phát triển mạnh mẽ, các công trình hạ tầng không còn bị đình trệ do thủ tục hành chính rườm rà. Hải Phòng, Đà Nẵng, Hội An và Vũng Tàu không chỉ là những thành phố du lịch nổi tiếng, mà còn là những trung tâm thương mại sầm uất, thu hút dòng vốn đầu tư từ khắp nơi trên thế giới.
Khi gặp gỡ các nhà đầu tư quốc tế, Nguyễn Hải luôn tự tin khẳng định:
- Đại Nam không còn là quốc gia phụ thuộc vào các cường quốc phương Tây hay nguồn tài trợ bên ngoài nữa. Chúng tôi đã và đang xây dựng một nền kinh tế độc lập, ổn định và phát triển. Chính sách thuế của chúng tôi hợp lý, công bằng, và chúng tôi đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho tất cả các doanh nghiệp, từ trong nước đến quốc tế.
Lời nói của cậu không chỉ là lời khẳng định của một nhà lãnh đạo, mà còn là sự phản ánh một thực tế rõ ràng: Đại Nam đang vươn mình mạnh mẽ, trở thành một quốc gia tự chủ và mạnh mẽ. Cải cách thuế đã giúp đất nước xây dựng một nền kinh tế bền vững, không còn phụ thuộc vào các thế lực bên ngoài, mà tự đứng vững bằng chính sức mạnh nội tại của mình.
Và vào một buổi họp quan trọng, Nguyễn Hải kết luận với sự lạc quan và tin tưởng:
- Với hệ thống thuế công bằng, minh bạch và hợp lý, chúng ta đã xây dựng được nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của Đại Nam. Chúng ta không còn phải phụ thuộc vào ai, và chúng ta đã sẵn sàng cho một tương lai thịnh vượng. Tương lai ấy không chỉ là của chúng ta, mà là của tất cả những ai tin tưởng vào sự phát triển của đất nước này.
Những cải cách mà Nguyễn Hải thực hiện không chỉ mang lại thành tựu về kinh tế mà còn giúp xây dựng một xã hội ổn định, thịnh vượng. Đại Nam đã và đang vươn lên mạnh mẽ, khẳng định vị thế của mình trong thế giới hiện đại. Câu chuyện của Nguyễn Hải sẽ trở thành một minh chứng cho sức mạnh của tầm nhìn và sự quyết tâm trong việc xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ và bền vững.