Chương 667: Hương Chản tự
Còn cách cổng chùa chẳng bao xa, Chương chú ý đến lò gạch hoang tàn cách con đường nhỏ vài mươi trượng. Lò gạch có lẽ bỏ hoang từ lâu, xung quanh cây cối um tùm, thậm chí dây leo bám chằng chịt trên tường lò gạch đổ nát. Sở dĩ Chương chú ý là bởi thoảng trong gió, anh nghe như có tiếng con trẻ than khóc xé ruột gan. Phạm Ngũ Lão định chạy ra đó xem rõ sự tình song Chương ngăn lại, anh muốn tự đi.
Nắng đã lên.
Càng đến gần lò gạch càng nghe rõ tiếng trẻ con than khóc. Bấy giờ Phạm Ngũ Lão mới giao lại súng cho Lam Giang, thoắt một cái đã lẫn sau những tán cây. Thân Vệ quân dùng đao phạt cành lá mở lối để Chương vào, anh nghe Phạm Ngũ Lão í ới gọi.
Chương sững người, đứng c·hết lặng một lúc khá lâu. Trước mắt anh, một người đàn bà gầy guộc đã tắt thở từ lâu, hai đứa trẻ hãy còn đỏ hỏn quấn tã sơ sài đang khóc ré lên chẳng biết vì khát sữa hay do đàn kiến đang bu đến.
Quan Lam Giang bế một đứa trẻ đến gần bên Chương, nàng nói:
- Chị này đã mất mấy canh giờ, t·hi t·hể cứng rồi ạ.
Chương nhìn đứa trẻ còn lại trong tay Mai Đắc Thắng, đều là bé trai.
- Có lẽ chúng đói, mau nấu chão loãng mớm cho chúng. - Chương nói. - Sữa đâu?
Liêu Gia Trinh vội vã lấy từ trong ba lô một túi da đựng sữa dê. Lam Giang chọn lấy một chỗ ngồi, cẩn thận mớm sữa cho hai đứa bé trong khi Mai Đắc Thắng và mấy binh sĩ nhặt củi khô bắc một nồi cháo loãng.
- Bẩm Quan gia, t·hi t·hể người đàn bà này người tính thế nào ạ?
Nghe Ngũ Lão hỏi, Chương liền đến bên t·hi t·hể người đàn bà, anh nhìn trong giây lát, chắp tay lẩm nhẩm một hồi. Chương dặn Ngũ Lão, giọng có chút nghẹn ngào:
- Cậu bảo anh em đào huyệt cạnh chỗ chị ấy nằm, an táng đàng hoàng. Ta sẽ nhờ nhà chùa đọc kinh cầu siêu. Một người đàn bà vô danh t·hiệt m·ạng nơi đồng không mông quạnh, hai đứa trẻ bị kiến cắn sưng người đều là lỗi của ta.
Ba binh sĩ nghe thấy vậy liền lấy xẻng quân dụng hì hục đào huyệt.
Chương ngồi cạnh Lam Giang, hai đứa trẻ đã ngưng khóc dù những vết kiến cắn hãy còn tấy đỏ.
- Em ở đây lo cho hai đứa bé, ta vào chùa.
Phạm Ngũ Lão phân phó xong xuôi liền xách súng theo Chương thẳng đến cổng chùa cách đó không xa.
Hương Chản tự nằm dưới những tán cây cổ thụ, cổng tam quan của chùa đắp đất, cánh cổng chùa làm từ tre ọp ẹp, siêu vẹo như muốn đổ sập xuống. Mấy con ngựa của bọn Vi Thọ Kỳ buộc bên giếng nước gần sân chùa. Binh sĩ đứng gần đám ngựa gật đầu, ngầm báo với Phạm Ngũ Lão mọi chuyện đều yên.
Chương dừng chân đảo mắt quan sát dãy thượng điện mái tranh vách gỗ 5 gian và hai dãy tả vu, hữu vu cũng lợp tranh. Người ra vào chùa lác đác, nhìn qua nhìn lại chỉ thấy những người đàn bà lớn tuổi có gương mặt khắc khổ.
Vi Thọ Kỳ rảo bước đến gần Chương, báo cáo nhanh:
- Tăng phòng ở sau chùa có nhiều trẻ nhỏ, nơi này an toàn ạ.
Chương vòng qua phía sau dãy nhà tả vu đến tăng phòng sau thượng điện. Anh dừng chân cạnh một gốc xoài lớn nhìn khoảng sân đất phía trước tăng phòng, nơi hàng chục đứa trẻ mặt mũi lấm lem đang chạy nhảy, nô đùa. Bất giác Chương nhoẻn miệng cười.
Một nhà sư, dáng vẻ vội vã, bê nồi cháo nghi ngút từ trong gian bếp nhỏ vào tăng phòng. Chương rảo bước. Lũ trẻ đang chạy nhảy, trông thấy Chương và Phạm Ngũ Lão liền kéo nhau chạy biến vào tăng phòng. Chương dừng bên bậc cửa nhìn vào thì thấy nhà sư đang lúi húi múc cháo từ nồi đổ vào hơn hai chục cái bát để trên bàn tre. Một nhà sư khác ngồi dãi thẻ cầm chày giã gạo nơi góc phòng, mồ hôi nhễ nhại. Trên ba cái giường tre trong tăng phòng có sáu, bảy đứa trẻ trườn bò và hai ni sư già ngồi may vá.
- Mô Phật!
Chương chắp hai tay đáp lễ, liếc nhìn những bát cháo lõng bõng, nước nhiều hơn cái.
- Chả hay nhà chùa giúp được gì cho thí chủ?
Chương thuật chuyện người đàn bà xấu số ngoài lò gạch bỏ hoang, ngỏ ý muốn nhà chùa làm lễ giúp. Nhà sư liền đồng ý, bảo Chương chờ một lát để chuẩn bị.
Ni sư già dừng việc may vá, mời Chương và Ngũ Lão ngồi. Ngũ Lão cảm tạ rồi đứng hầu phía sau. Chương chú ý đến bát cháo trước mặt, ái ngại hỏi ni sư:
- Nhà chùa cưu mang trẻ mồ côi ư?
- Mô Phật! Người ta bỏ chúng ngoài cổng nên nhà chùa nhận nuôi.
Chương chỉ vào một bát cháo:
- Bằng cháo trắng này?

- Mô Phật! Đương lúc loạn lạc, bách tính lầm than. Nhà chùa chẳng có nhiều lương thực đành phải tằn tiện, rau cháo đùm bọc đám trẻ.
Đưa chén nước lên miệng nhấp lấy một ngụm rồi đặt xuống, Chương ngoảnh trông đám trẻ đang đứng khép nép bên cửa, ánh mắt nhìn anh đầy sợ sệt. Vài đứa khác ngồi quây quanh chỗ nhà sư đang miệt mài giã gạo, thi thoảng lại nhìn trộm Chương lấy một cái.
- Tôi muốn gặp sư trụ trì chùa ta, liệu có được không, thưa ni sư?
Ni sư già chắp tay búp sen, đầu hơi cúi, miệng Nam mô Phật đà rồi đáp:
- Đại lão hoà thượng mới tạ thế, hôm nay là tuần đầu. Nhà chùa chưa có trụ trì.
Chương đứng dậy chắp tay đáp lễ:
- Tôi muốn thắp nén hương, có được chăng?
Ni sư khẽ gật đầu giơ tay mở lối:
- Mời quý Phật tử theo lối này.
Chương theo gót ni sư ra vườn chùa, nơi an táng sư trụ trì. Thành kính khấn vái xong anh quay trở lại khoảnh sân trước tăng phòng đứng chờ nhà sư. Vài đứa trẻ húp xong bát cháo, thò đầu ra cửa nhìn Chương, anh nhoẻn miệng cười thì chúng thụt đầu vào hết lượt.
Chương bảo nhỏ với Phạm Ngũ Lão:
- Cậu vào hòm công đức nhà chùa cung tiến mấy nén bạc.
Ngũ Lão trù trừ, Chương cười:
- Đừng lo, quanh đây toàn người của anh Kỳ. Cậu càng tỏ ra thận trọng khi bên cạnh ta càng khiến kẻ khác chú ý.
Phạm Ngũ Lão nhìn quanh, trông thấy Vi Thọ Kỳ ngồi dưới gốc cây hồng xiêm sau nhà tả vu mới yên lòng.
Nhà sư khoác tay nải tất tả cùng Chương ra khỏi cổng chùa. Anh định nhắc trên mặt nhà sư có mấy vệt nhọ nồi song lại thôi.
- “Ngôi chùa này trở thành nơi cưu mang đám trẻ mồ côi! Còn bao nhiêu ngôi chùa như vậy nữa đây?”
Nhà sư ngồi xếp bằng tụng kinh gõ mõ bên nấm mộ mới đắp cạnh lò gạch. Chương đứng khoanh tay nhìn hai đứa bé ngủ th·iếp trong lòng Lam Giang.
Nhà sư chắp tay búp sen, nói với Lam Giang:
- Nhà chùa xin nhận cưu mang hai đứa trẻ này.
Chương khẽ chau mày, anh hỏi:
- Sư nhận ra hai đứa nhỏ?
Nhà sư chậm rãi đáp:
- Mô Phật, tháng trước người xấu số có ẵm hai đứa trẻ ăn mày cửa Phật. Hai đứa trẻ sinh đôi, tã áo này của nhà chùa.
- Hẳn sư biết gốc tích của chúng?
Nhà sư lắc đầu mà rằng:
- Bần tăng chỉ biết thân phụ chúng t·ử t·rận ở sông Nhuệ. Thân mẫu ẵm chúng chạy loạn nương nhờ nhà chùa ít bữa. Dạo nọ Thiên Đức đánh đến, nhà chị ấy ẵm con chạy, ai ngờ…
Chương nén tiếng thở dài. Anh hỏi nhà sư:
- Đám trẻ trong chùa vì sao nhìn chúng tôi e dè đến vậy? Nhìn chúng tôi nào giống phường hung đồ.
Nhà sư ôn tồn giải thích:
- Mô Phật! Mong thí chủ bỏ quá cho. Chúng như chim sợ cành cong, gặp người lạ chẳng dám gần. Chúng đã chứng kiến cảnh máu chảy đầu rơi, nay trông thấy các thí chủ vào chùa có khí giới nên sợ hãi đó thôi.

Chương ngoảnh nhìn thuộc hạ mới sực nhớ ai nấy đều giắt đao bên hông.
- Thất lễ, thất lễ! Chúng tôi không để ý tới việc đó. - Chương thanh minh. - Chúng tôi không có ác ý với nhà chùa. Hôm nay đầu tháng, chúng tôi muốn gặp sư trụ trì hỏi chuyện nên cất công đến, ai ngờ đã muộn.
Nhà sư lại chắp tay búp sen mà nói:
- Mô Phật! Nhà chùa xưa nay chỉ chăm kinh kệ, cầu phúc muôn dân hưởng thái bình. Bần tăng mạo muội hỏi thí chủ tìm nhà chùa để hỏi việc gì?
Chương đáp:
- Một người quen nhờ tôi chuyển lời thăm hỏi đến Sư cụ Thích Đàm Tốn nhưng người đã viên tịch.
Nhà sư giơ tay muốn đón hai đứa trẻ song Chương ngăn lại, anh nói:
- Nhà chùa cưu mang nhiều trẻ mồ côi vì loạn lạc. Tôi phát tâm nhận nuôi hai đứa bé này, sư không phải bận lòng vì chúng.
Nhà sư nghe vậy liền thu tay lại mà rằng:
- Mô Phật! Thí chủ có tấm lòng Bồ tát, ấy là phúc của chúng. Cứu một người hơn cất bảy toà tháp, nhà chùa xin được cảm tạ thí chủ.
Trên đường quay trở lại chùa, Chương đi bên cạnh nhà sư, anh hỏi:
- Nhà chùa túng thiếu, bát cháo khi nãy phần nhiều là rau dại với nước lõng bõng mà cứ nhận thêm trẻ mồ côi rồi thì… lấy gì nuôi chúng?
Nhà sư đáp:
- Nhà chùa có túng đến đâu cũng không thể bỏ rơi chúng sinh. Cha mẹ đám trẻ đường cùng mới để chúng nương nhờ cửa Phật chứ cha mẹ nào muốn bỏ con mình. Ở chùa tuy bữa đói bữa no nhưng toàn mạng.
Chương hơi ngạc nhiên:
- Tôi chưa hiểu ý của thầy.
- Mô Phật! Quan binh có thường đến chùa nhưng không hạch sách, c·ướp phá hay cật vấn ai trong chùa. Số gạo ít ỏi nhà chùa nấu cháo cho đám trẻ do quan quân hôm trước đi ngang qua thấy nhà chùa túng thiếu nên đổ ruột tượng cho gạo. Ban nãy thí chủ thấy nhà chùa giã gạo là do Phật tử cho nhà chùa hồi sáng.
Chương gật gù, anh hỏi thêm:
- Triều đình phát ruộng cho nhà chùa tự cày cấy cơ mà?
Nhà sư giải thích:
- Chiến loạn nửa năm trời, lương thực nhà chùa có bao nhiêu đều đem ra cứu nạn dân các nơi đến nương nhờ. Tầm này tháng trước nhà chùa chật ních người. Thiên Đức đánh đến, nạn dân bồng bế nhau chạy về thành hết lượt.
Nghe thế Chương liền hỏi dò:
- Nhà chùa không sợ Thiên Đức hay sao mà không vào thành?
- Nhà chùa có sợ nhưng chùa không thể một ngày thiếu nhang đèn. Vả lại Sư cụ sinh thời có dạy, những nơi Thiên Đức kiểm soát không lạm sát bách tính, không đốt chùa phá đền.
Chương lấy làm vui trong lòng, gần đến cổng chùa anh dừng bước và hỏi nhà sư:
- Nhà chùa cưu mang đám trẻ, chúng lớn lên ắt phải mang họ. Chẳng hay… chúng sẽ mang họ gì?
Nhà sư đáp:
- Chúng mang họ Mậu vì Sư cụ họ Mậu.
- Ồ! Sao chúng không mang họ Mạc?
Nhà sư giật mình đứng lại, chắp tay niệm Phật rồi quay ra nghiêm nét mặt nói với Chương:
- Thí chủ không được tùy hứng kẻo mang vạ. Thiên hạ của họ Mạc hay họ Lý đều không liên quan đến nhà chùa nhưng vạ miệng sẽ khó yên thân.

Chương nói, giọng tỉnh bơ:
- Mấy vùng khác có rất nhiều người cải họ Mạc. Thiên hạ của họ Mạc thì mang họ Mạc chẳng phải có lợi hơn ư?
- Thí chủ nói chẳng sai nhưng nhà chùa có lệ riêng của nhà chùa. Sư cụ sinh thời chăm lo Phật pháp, không để tâm đến chính sự.
Chương gật gù, quay sang giảng giải cho Phạm Ngũ Lão nghe:
- Gần bốn mươi năm trước Sư cụ Thích Đàm Tốn và chư tăng chùa Hương Chản đã đứng lên kêu gọi bách tính ủng hộ tiên vương đuổi giặc. Ta còn nghe nói Sư cụ khi ấy dù đã ngoại tứ tuần nhưng xông pha nào kém tráng niên. Chẳng biết bao nhiêu kẻ xấu số đã về chầu đức Phật.
Phạm Ngũ Lão cố nhịn cười vì biết Chương trêu nhà sư.
Nhà sư không đổi sắc mặt, định nói gì đó song lại thôi. Chương lại hỏi sang chuyện khác:
- Thầy năm nay được bao nhiêu tuổi?
Nhà sư trả lời Chương, có vẻ không bằng lòng lắm:
- Bần tăng được Sư cụ nhận nuôi từ lúc lọt lòng, sang năm mới ba mươi.
Chương tỏ vẻ chẳng để tâm:
- Chùa ta có thiêng không thầy? Tôi muốn vào khấn xin vài điều.
- Mô Phật! Thí chủ có tấm lòng Bồ tát, nhất định Thần Phật chứng cho. Còn như có toại hay không bần tăng mạn phép không thể nói được.
Nhà sư rảo bước nhanh vào chùa, Chương đứng trông theo tủm tỉm cười mãi một hồi khiến Phạm Ngũ Lão lấy làm lạ mới hỏi. Chương cười mà rằng:
- Thấy sư trẻ thì ta trêu thôi chứ chẳng có gì. Nhìn cảnh chùa hoang tàn, túng thiếu thế này mà lại cưu mang đến hai mươi đứa trẻ khiến ta lấy lảm vui.
Quan Lam Giang trách móc:
- Vương thượng thật lạ! Ngài vui lại cứ nói kháy nhà chùa.
- Đức Phật từ bi chẳng trách ta đâu. Em mau vào sắm sửa lễ để ta khấn vái.
Lam Giang giao hai đứa trẻ đang say giấc cho quân hầu, chỉnh y phục rồi cắp thúng đi thẳng vào thượng điện.
Chùa lúc này vắng bóng người, ngoài tiếng chim chóc lảnh lót chỉ còn tiếng trẻ nô đùa từ sau chùa vọng đến. Chương bách bộ một lúc, dừng trước tấm bia đá khắc Hán tự bên chỗ treo chuông chùa. Phạm Ngũ Lão đọc một lượt rồi thưa rằng:
- Văn bia có viết đất chùa hình cái chén toả hương sen thơm nên gọi là Hương Chản tự. Sư Thích Đàm Tốn có công giúp vua dẹp giặc, vua ngự ban cho chùa vài mẫu đất và sai đúc tượng Phật, chuông chùa.
Chương chỉ vào cái chuông cũ kĩ treo trong thủy tạ siêu vẹo:
- Cái chuông này à?
Phạm Ngũ Lão ngó nghiêng rồi thưa:
- Thuộc hạ không rõ.
Chương thở dài, phàn nàn rằng:
- Vương triều suy vong đến chuông vua ban cho cũng chẳng ai còn để ý.
Phạm Ngũ Lão thắc mắc:
- Quan gia định phát tâm xây chùa ư?
Chương ngoảnh trông ngôi chùa, khẽ lắc đầu:
- Lo cái ăn cái mặc cho bách tính trước đã. Xây cái chùa lớn trong khi dân đói khổ thì đức Phật liệu có vui không? Chắc là không rồi. Sư cụ viên tịch vốn có công với tiền triều, giữa cảnh loạn lạc nhà chùa vẫn đứng ra cưu mang người cô thế khiến ta phải suy nghĩ. Thôi, trong khi ta làm lễ thì các cậu tranh thủ lấy cơm ra ăn đi.
Mai Đắc Thắng bước đến thưa:
- Lúc sớm bọn thuộc hạ đã ăn. Chỗ cơm nắm đem theo… dạ… bọn thuộc hạ định cho đám trẻ.
Chương không nói gì, quay người bước về phía bậc tam cấp dẫn vào thượng điện.